Als Collete Lievens en Edmond Aelbrecht, die in de Antwerpse stadscentrum wonen, een bijbel op tafel leggen, zegt Arie zonder het werk nog maar te openen: “Dit is een herdruk van de Moerentorfbijbel, die in 1599 in Antwerpen voor het eerst verscheen. Dat zie ik meteen aan dit symbooltje op de omslag.”

De naam Moerentorf zal u mogelijk niet veel zeggen, maar het was de echte naam van Jan Moretus, de vennoot van Christoffel Plantijn. Marc: “Antwerpen was het Manhattan van de 16de eeuw en hét centrum van de boekdrukkers. Die zaten vooral in de Lombardenvest en de Kammenstraat en kwamen van heinde en ver. Zo was Plantijn bijvoorbeeld een Fransman.”

De Moerentorfbijbel van Collete en Edmond, in 1743 gedrukt in Amsterdam, is niet in zo’n geweldige staat. “Zo ontbreekt het koperen slot. Hij is ongeveer 150 euro waard. Maar hij wordt sowieso niet verkocht, want het is een erfstuk. De naam van mijn overgrootvader staat op het schutblad.”

Vraag en aanbod

Welke factoren bepalen de waarde van een boek? “De ouderdom kan een rol spelen, maar is op zich niet zo belangrijk. Voor een eerste druk van Het Achterhuis van Anne Frank uit 1947 betaal je op een veiling 1.500 euro, terwijl een boek in het Latijn uit de 18de eeuw amper 50 euro waard kan zijn.”

Marc: “Het totaalplaatje moet kloppen: de staat, het onderwerp, de editie, hoe zeldzaam het werk is,...”

Arie: “Ik hou het tijdens een taxatie op een conservatieve schatting. De exacte waarde is op zo’n korte tijd niet te bepalen en kan makkelijk het driedubbele zijn. Het is ook een kwestie van vraag en aanbod.”

Het merendeel van de aangeboden werken blijkt minder waard te zijn dan gehoopt. “Maar Antwerpenaars vinden dat helemaal niet erg. De mensen zijn allang blij dat ze meer over hun boeken te weten komen en gaan lachend naar huis. In Nederland is dat heel anders: daar is men vaak teleurgesteld en zelfs kwaad. Soms willen ze zelfs niet betalen (een taxatie kost 5 euro, red.).”

Bananendoos

Pascal De Caey uit Aartselaar nam een bananendoos vol antieke boeken mee. “Mijn vader is vorige maand overleden en had een passie voor antiek. Ik zag vorige week in Gazet van Antwerpen een aankondiging voor deze taxatiedag en hier ben ik dan.”

In zijn doos zitten vooral oude bijbels waaronder een uit de kluiten gewassen exemplaar uit 1790. Die blijkt helaas amper 80 euro waard te zijn. Een andere, kleinere bijbel, gedrukt bij Plantijn-Moretus, is prijziger. Maar de vreemde eend in zijn doos, een werk over het oude Griekenland met verschillende kaarten, blijkt de hoofdvogel te zijn: een verzamelaar zou er grif 400 euro voor neertellen.

Wat is hij nu met de boeken van plan? “Enerzijds zijn ze erg mooi en ademen geschiedenis. Het zou dus zonde zijn om ze weg te doen. Maar anderzijds passen ze niet in een modern interieur. Ik moet er nog eens heel goed over nadenken.”

De hoogtepunten

Wat was het hoogtepunt van de taxatiedag in hotel Leonardo? Marc: “Een minuscuul, Duits prentenbijbeltje uit begin 18de eeuw. Hier kan je dat makkelijk voor 300 euro verkopen, al kan het in Duitsland mogelijk nog heel wat meer opleveren. Echt prachtig.”

Ook Arie is een tevreden man: “Ik heb heel wat boeiende dingen gezien, maar het allermooiste was een 17de-eeuws reisboek over Palestina en Syrië met ingekleurde platen van de Nederlandse geograaf Offert Dapper. Dat werk zie je maar zelden en is makkelijk 4.000 tot 5.000 euro waard.”

In november komt Arie Molendijk terug naar Antwerpen.