In de zomer van 2009 hevelde het stadsbestuur de Warande over naar de provincie omwille van het hoge kostenplaatje. De provincie investeerde de voorbije vijftien jaar meer dan 35 miljoen euro in het cultuurhuis. Ondertussen werd de bevoegdheid cultuur overgedragen aan de Vlaamse overheid of de lokale besturen. Voor de Warande werd een uitzondering gemaakt. Volgend jaar moet beslist worden wie het beheer overneemt.

Tussen 2010 en 2020 daalde het aantal personeelsleden van de Warande van 75 naar 57. Enkele ongelukkige directeurswissels zorgden er voor dat twee stafmedewerkers zelf opstapten. Bovendien meldde de provincie recent dat ze de detachering van vier stedelijke medewerkers naar de Warande stopzet.

Krachtige vuurtoren

Bij de vier Turnhoutse oppositiepartijen zorgden de mediaberichten voor ongerustheid. Eric Vos (T.I.M.) vroeg het stadsbestuur om de gesprekken tussen Vlaanderen, de provincie en de stad niet boven de hoofden van de gemeenteraadsleden te voeren. Hij omschreef het cultuurhuis poëtisch als “een krachtige culturele vuurtoren waarvan het licht over de hele Kempen schijnt”. Voor zijn fractie moet er een regionale oplossing gevonden worden.

Bart Voordeckers (Open Vld) vond het vreemd dat de stem van het Turnhouts stadsbestuur ontbrak in de discussies. “Dit is misschien wel het belangrijkste dossier van deze legislatuur. Maar om de visie van dit schepencollege op de toekomst van de Warande te kennen, hebben we een krantenabonnement nodig.”

Ook Wout Schafraet (PVDA) en Reccino Van Lommel (Vlaams Belang) stelden zich vragen bij het dossier. “Voor ons is het de evidentie zelve dat de Warande in Vlaamse handen komt”, aldus Van Lommel. “Bij een bovenlokale oplossing is de vraag of onze omliggende gemeentes staan te springen om hun duit in het zakje te doen. Zij dragen immers liever de lusten dan de lasten.”

Ervaring en netwerk

Schepen voor Cultuur Astrid Wittebolle (Groen) vond het naar eigen zeggen ontroerend om te zien hoe begaan de gemeenteraad is met de situatie van de Warande. “Het is de Vlaamse overheid die beslist heeft om de provincies af te schaffen”, legt zij uit. “Daarom ben ik samen met onze burgemeester Paul Van Miert naar onze Vlaamse minister voor Cultuur Jan Jambon gegaan (Van Miert en Jambon zijn partijgenoten bij N-VA, red.). Na de paasvakantie nemen we terug contact op met zijn kabinet.”

Een overheveling naar Vlaanderen is volgens schepen Wittebolle geen optie. “Vlaanderen wil geen precedent scheppen. Wanneer er gesproken wordt over een regionale oplossing, weet ik niet direct welke instantie daarvoor kan zorgen. Zelf zie ik alleen de provincie. Maar wij willen als stad de Warande wel hebben en onze rol spelen, als er boter bij de vis is en ook de centen overgeheveld worden.”

Voor de gedetacheerde medewerkers is het stadsbestuur een werkplek aan het zoeken. “Het gaat ondertussen om drie mensen omdat de vierde binnenkort met pensioen gaat. Maar dat betekent inderdaad dat ook hun ervaring en netwerk de Warande verlaat en dat is jammer. Programmatoren zijn immers erg belangrijk voor een cultuurcentrum.”