Wie een ‘M’ wil wijzigen naar een ‘V’, kan daarvoor aankloppen bij de gemeente. Een akte waarin je schrijft dat je “al een hele tijd overtuigd bent dat je geslacht niet overeenkomt met je genderidentiteit” volstaat. De gemeente zal wel advies inwinnen van de procureur des Konings, die onderzoekt of er geen sprake is van identiteitsfraude. Maar als je niet gezocht wordt door het gerecht of aan schuldeisers probeert te ontsnappen, dan wordt je ‘M’ een ‘V’.

Zo’n wijziging kan zonder medische transitie, maar was tot dusver onherroepelijk. Een ‘M’ die een ‘V’ werd, bleef voor de rest van zijn/haar leven een ‘V’. Daar komt nu verandering in. De federale regering heeft een wetsontwerp klaar dat het mogelijk maakt om je geslacht juridisch zo vaak te wijzigen als je wil. Ook het veranderen van je voornaam om transredenen wordt onbeperkt.

Borsten terug weghalen

Komt het dan ook in de praktijk voor dat mensen twee of meerdere keren op papier van geslacht willen veranderen? “Het is héél uitzonderlijk, maar het komt voor”, zegt Joz Motmans, coördinator van het Genderteam van het UZ Gent. “Het gaat om mensen die vinden dat ze zelf een verkeerde keuze maakten, of bij wie de sociale omgeving zó slecht op de verandering reageert, dat ze die willen terugdraaien.”

Het veranderen van je geslacht op je identiteitskaart staat los van een medische transitie, al gaan die twee vaak samen. Zo worden ook medische transities in zeer uitzonderlijke gevallen teruggedraaid. “Sommige medische stappen zijn onomkeerbaar”, zegt professor Motmans. “Van de lage stem van een transman kan je niet terug een hoge stem maken. Maar je kan wel de borsten opnieuw vergroten en de beharing weglaseren. Er is veel mogelijk.”

M/V/Blanco

Het nieuwe wetsontwerp is Vivaldi’s antwoord op een arrest van het Grondwettelijk Hof uit 2019. Het Hof vernietigde toen ook het binaire karakter van onze geslachtsregistratie. “Het sluit non-binaire of genderfluïde mensen uit”, stelde het arrest.

Aan die bezwaren is de regering nog steeds niet tegemoetgekomen. Moeten we het geslacht op de identiteitskaart schrappen? Moet er een ‘X’ bijkomen? De regering raakt er al vier jaar niet uit. Maar dit is volgens staatssecretaris Sarah Schlitz (Ecolo) verleden tijd. “Of het nu een ‘blanco’-optie wordt, en of we het geslacht nu al dan niet op de identiteitskaart vermelden, is nog niet beslist. Maar iedereen in de regering is het erover eens: de toevoeging van een derde optie wordt dit jaar nog in een nieuw wetsontwerp gegoten”, aldus woordvoerder Magda de Meyer.

Wie vragen heeft kan terecht op www.transgenderinfo.be