De loodblootstelling van kinderen uit de wijken Moretusburg en Hertogvelden in Hoboken wordt sinds 1978 halfjaarlijks via bloedonderzoeken onderzocht. De wijken liggen vlak bij de fabriek van Umicore. Ze kennen een historische vervuiling van zware metalen en worden, wegens de nabijheid van het metaalverwerkend bedrijf, van nabij opgevolgd.

In het laatste halfjaarlijkse onderzoek is de laagste gemiddelde lood-in-bloedwaarde gemeten sinds de start van de onderzoeken: 2,63 µg/dl (microgram per deciliter bloed). “Er is dus een heel duidelijke, dalende trend”, zegt Vera Nelen van het Provinciaal Instituut voor Hygiëne (PIH) dat de onderzoeken afneemt. “Maar na de lockdown in 2020 was er een plotse piek die voor veel ongerustheid heeft gezorgd. Er is dus niet veel nodig om de waarde te doen stijgen. Daarom hebben we nu, naast het halfjaarlijkse onderzoek, een extra bloedafname georganiseerd bij 291 kleuters om een volledig beeld te krijgen van de blootstelling aan lood in een ruimere omgeving van Umicore.”

De resultaten van dat onderzoek zijn nu bekend. Het gemiddelde loodgehalte verschilt sterk: 1,74 µg/dl ten opzichte van 2,63 µg/dl in Moretusburg en Hertogvelden. Het bevestigt dat de lood-in-bloedwaarden afnemen naarmate dat de afstand tot de fabriek toeneemt. Tegelijkertijd toont het nog maar eens aan dat de loodblootstelling verder reikt dan Moretusburg en Hertogvelden. Daarom wordt de perimeter voor de halfjaarlijkse bloedonderzoeken uitgebreid vanaf dit najaar.

Piekwaarden

Hoewel de waarden gemiddeld lager liggen verder weg van Umicore, zijn er ook enkele uitschieters vastgesteld. Vier kleuters hadden een waarde van 10 µg/dl. Er is geen veilige waarde, elk beetje lood is te veel, maar er wordt wel gestreefd naar een maximum van 1,5 µg/dl.

“Maar gezien de afstand van waar die kinderen wonen ten opzichte van Umicore, is het onwaarschijnlijk dat de oorzaak daarvan bij Umicore ligt”, zegt Nelen. “Ook andere factoren kunnen meespelen. Uit het onderzoek leren we dat de waarden hoger liggen bij kinderen die in een oud huis wonen, waar verbouwd wordt of waar nog oude, loden stukken waterleiding liggen bijvoorbeeld. Als de waarde hoger is dan 4 µg/dl, gaat de wijkwerker samen met het gezin op zoek naar mogelijke oorzaken en worden mensen begeleid om de blootstelling te helpen verminderen. Umicore financieert dat mee, ook als de oorzaak niet bij het bedrijf zou liggen.”