LEES OOK. Weyts lanceert nieuwe voorstellen om lerarentekort aan te pakken: de gastleerkracht of de overbodige werknemer

Drieduizend vacatures heeft de VDAB momenteel openstaan voor het beroep van leraar. “Zonder de 4.500 zij-instromers die wij mogelijk hebben gemaakt, zou dat tekort nog veel groter zijn. Daarom breiden we de bestaande regeling rond ‘voordrachtgevers’ fors uit, zodat niet-leerkrachten meer mogelijkheden krijgen om les te komen geven als gastleraar”, kondigt Ben Weyts aan.

Tot nu toe kunnen alleen scholen van het secundair technisch en beroepsonderwijs zogenaamde ‘voordrachtgevers’ inschakelen: alleen dan nog voor praktijkvakken, voor bepaalde lesonderdelen, als de school zelf geen expert voor dat onderdeel in huis heeft en maximaal zes uur per week. Weyts wil het nu mogelijk maken dat álle scholen van het basis- en secundair onderwijs voor álle vakken en voor een onbeperkt aantal uren per week gastleraren kunnen uitnodigen. “Liefst met pedagogisch diploma, maar dat is niet verplicht”, wil Weyts de drempel laag genoeg maken.

En het mag er volgens de minister nog flexibeler aan toe gaan bij aanwervingen in het onderwijs. Hij doet een oproep aan de federale regering om flexi-jobs te creëren in onderwijs. “Zo kan wie elders werkt of gepensioneerd is zonder extra belastingen bijverdienen in een school. Wat kan voor de zorg, moet ook kunnen voor ons onderwijs”, stelt de Onderwijsminister in de Vlaamse regering.

Dienstverleningscontracten

Als de nieuwe voorstellen de toets van het syndicaal overleg doorstaan, kunnen bedrijven ten vroegste vanaf september 2023 ook eigen werknemers ter beschikking stellen van het onderwijs, ze als het ware detacheren. Weyts roept daarvoor zogenaamde ‘dienstverleningscontracten’ in het leven.

“Een win-win-win voor de bedrijven, scholen en werknemers zelf”, vindt de minister. “De bedrijven kunnen bij een herstructurering nieuwe perspectieven bieden aan personeelsleden. De scholen krijgen extra leerkrachten die ervaring hebben in het bedrijfsleven, en leerlingen kunnen veel bijleren. Er zijn in Vlaanderen heel wat werknemers die vroeger een pedagogisch diploma behaald hebben maar daar nooit iets mee gedaan hebben. Dat diploma is voor deze regeling wel een vereiste.”

De betrokken werknemers krijgen volgens het voorstel een nieuwe uitdaging, met behoud van hun volledige loon. De Vlaamse overheid betaalt de loonkost van de leerkracht, de bedrijven passen dan de rest bij, zonder administratieve lasten voor de scholen of diegenen met een late roeping.

(lees verder onder de debattool)

Zij-instromers positief

De eerste reacties vanuit het bedrijfsleven zijn positief, onder meer bij Agoria Vlaanderen. Minister Weyts stelde de nieuwe maatregelen voor in de rand van zijn wervingscampagne ‘Lesgeven = Alles geven’, in het Sint-Michielscollege van Schoten. Ironisch genoeg is het lerarentekort daar geen (groot) probleem, al juichen directeurs Karin Wuyts en Wouter De Smedt de nieuwe maatregelen wel toe, na positieve ervaringen met zij-instromers. “Die mensen halen de menselijke verrijking en het maatschappelijk relevante karakter van de job aan als voornaamste meevallers”, aldus de directietandem.

Ongelijkheid in leraarskamer

Het Sint-Michielscollege is uitgerekend de school waar Koen Van Kerkhoven, grote baas van de christelijke onderwijsvakbond COC en bekend gezicht voor Weyts aan de onderhandelingstafel, twaalf jaar wiskunde heeft gegeven. Dat een pedagogisch diploma niet altijd vereist is, vindt hij niet kunnen.

“Ik vrees voor tweespalt in de leraarskamer omdat die ‘gasten’ zich niet hoeven te bekommeren om het toezicht op de speelplaats, het vervangen van afwezige collega’s en andere minder leuke neventaken. Daardoor zal de druk op de vaste leraren nog toenemen. En gedetacheerden die hun firmawagen op de schoolparking zetten, zullen de sfeer evenmin bevorderen.”

Volgens Weyts maakt het eerlijk verdelen van het werk het voorwerp uit van het personeelsbeleid van elke school. Hij wijst liever op een derde maatregel om het tekort weg te werken waardoor zij-instromers straks mogelijk sneller rechten kunnen opbouwen, zodat ze ook sneller zekerheid en stabiliteit krijgen in hun nieuwe job van leerkracht. (jaa)