Leden van Greenpeace en Bos+ Vlaanderen bezochten woensdagochtend het zogenaamde Poederkot in Herentals. Dat is een bos van 12 hectare waar zich vroeger een munitiefabriek bevond, maar waarrond de eigenaars en projectontwikkelaars al vele jaren een gefaseerd bouwproject met in totaal 450 wooneenheden plannen. Het zijn de mensen achter de lokale actiegroep SOS Poederkot die de mensen van de twee natuurorganisaties op sleeptouw nemen door het idyllisch besneeuwde landschap.

De ontmoeting is er niet zomaar gekomen. Bos+ Vlaanderen steunt SOS Poederkot al langer, en Greenpeace maakt donderdag bekend dat het de burengroep ook financieel steunt. “Dat geld komt uit het nieuwe Fonds Gezonde Lucht”, klinkt het bij de milieuorganisatie. “Dit fonds wordt gespijsd met de dwangsommen die de Vlaamse regering ons moest betalen nadat ze onze rechtszaak over het falende luchtkwaliteitsbeleid had verloren. In plaats van dat geld te houden, hebben we besloten om er projecten mee te steunen die zich inzetten voor het milieu. SOS Poederkot en Grondrecht zijn twee van de veertien geselecteerde initiatieven.”

Reactiecomité

Het dossier van het Poederkot ligt al langer op de tafel van het Herentalse stadsbestuur, waardoor er in de voorbije decennia al heel wat stappen zijn genomen. De recentste ontwikkeling is dat een grote projectontwikkelaar vorig jaar een vergunning aanvroeg voor de eerste fase met een 150-tal wooneenheden. Het uiteindelijke doel is om gespreid over heel wat jaren in totaal 450 wooneenheden op te trekken. Daarbij zou 7 hectare bos als stadsbos bewaard blijven. De procedure is onder druk van SOS Poederkot vorige zomer voorlopig bevroren. Over de omgeving is intussen ook een ruimtelijk uitvoeringsplan opgesteld.

“We zien onszelf niet als een actiecomité, maar als een reactiecomité”, klinkt het bij SOS Poederkot. “Voor ons is de huidige situatie hier prima. Het is omdat er andere plannen opduiken dat wij ons genoodzaakt zien te reageren. Ja, het volledige bos van het Poederkot is in feite bouwzone, maar dat wil niet zeggen dat je daar zomaar je zin kan doen. Ik denk dat de ontwikkelaars en de stad geschrokken zijn dat wij 810 mensen bereid vonden om een bezwaarschrift in te trekken. We hebben kunnen aantonen dat je de aanvraag voor 150 wooneenheden niet los kan zien van het totale pakket van 450 eenheden en er dus een breed milieu-effectenrapport nodig is. Die screening moet nu eerst gebeuren. Bovendien is jaren geleden al bepaald dat er eerst verkeersmaatregelen in Wuytsbergen moeten komen vooraleer je kan verkavelen. De stad deed wel verkeersproeven, maar heeft uiteindelijk geen maatregelen genomen.”

PFAS-vervuiling

Dat de buurtgroep ook alternatieven voorstelt waar de ontwikkelaars beter (eerst) plannen kunnen ontwikkelen en er zo nog meer bos gespaard kan worden, is een van de reden waarom Greenpeace de werking subsidieert. Ook het burgercollectief Grondrecht met zetel in Vosselaar krijgt een bedrag uit het Fonds Gezonde Lucht. Die groep ijvert voor meer klaarheid over PFAS-vervuiling in de leefomgeving en over de gevolgen ervan voor ieders gezondheid. Daarvoor voert Grondrecht zelf onderzoek.

“Dat doen we door stalen te nemen van regenwater, oppervlaktewater en grondwater, naast stalen van verschillende gewassen en dierlijke producten”, klinkt het. “Tot slot willen we ook pioniersonderzoek voeren naar PFAS in moedermelk. Dat onderzoek moet overheden in staat stellen om inwoners beter te informeren, en inwoners om hun consumptiegedrag aan te passen.”