Malo de Lussac (35), schatter-veilingmeester bij veilinghuis Daguerre, herinnert het zich nog levendig. Op 10 oktober 2022 werd hij voor een boedelbeschrijving verwacht bij de erfgenamen van een Noord-Franse familie. “Het was zo’n typisch Frans landhuis, met 19de-eeuwse schilderijen, wandtapijten en antieke commodes en fauteuils”, zegt hij.

Verborgen in tv-salonnetje

“In de grote woonkamer hing een majestueus schilderij, waar de familie nogal veel van verwachtte. Ik moest hen echter meteen teleurstellen: het werk in kwestie had niet de minste marktwaarde.” Tot het gezelschap in een klein salonnetje belandde, dat al die tijd dienst had gedaan als tv-ruimte. “Toen ik me omdraaide, zag ik een groot schilderij. Het hing deels verborgen achter een deur en trok meteen mijn aandacht. Dat noemen we onze Bruegel, lachte een van de gezinsleden, maar het is geen échte. Hij is zelfs niet gesigneerd.”

Het tafereel kwam de schatter meteen bekend voor: De boerenadvocaat. Een werk waarvan Pieter Bruegel de Jonge (1564-1636), de oudste zoon van Pieter Bruegel de Oude, er tientallen maakte, wat in die tijd niet ongebruikelijk was. Het stelt een advocaat en zijn klerk voor die negen geïntimideerde boeren ontvangen die hun klachten komen uiteenzetten.

Verrassing van formaat

“Hoewel mijn hart in mijn keel bonsde, had ik toch zo mijn twijfels: de gekende exemplaren, waarvan er flink wat in musea hangen, zijn veel kleiner. Zo’n groot formaat, 112 cm hoog en 184 cm breed, had ik nog nooit gezien. Als het al authentiek was, dan zou het meteen het grootste ooit zijn.”

Om de familie geen ijdele hoop te geven, hield Malo de Lussac zijn bevindingen voor zichzelf, maar hij nam wel enkele foto’s. Die stuurde hij, samen met wat extra info, naar Eric Turquin, een bekende kunstexpert in Parijs. “Die wilde het met eigen ogen zien en haalde er zelfs een collega van het Louvre bij. Ze waren er zo goed als zeker van: dit was een échte Bruegel de Jonge”, zegt Malo de Lussac. “Om absolute zekerheid te krijgen, ging het schilderij op transport naar Duitsland, waar het door Klaus Ertz, dé wereldautoriteit als het om Bruegel gaat, voor écht werd gecertificeerd.”

Hoe het schilderij in bezit is gekomen van de familie, is niet geweten. “Het werd van generatie op generatie doorgegeven. We zijn kunnen teruggaan in de tijd tot 1890-1900; verder zijn we niet geraakt”, aldus nog de schatter-veilingmeester. Wie de familie is, blijft een goed bewaard geheim: “Ze hebben absolute discretie geëist”, zegt Malo de Lussac. Niet verwonderlijk als je weet dat de waarde van het schilderij op 600.000 tot 800.000 euro wordt geraamd. Voor de geïnteresseerden: op 27 en 28 maart gaat het bij het Parijse veilinghuis Drouot onder de spreekwoordelijke hamer.