Acteur en regisseur Frans Vercammen raakte als twintiger gebeten door de toneelmicrobe. Hij maakte zijn debuut bij De Wilgekatjes in Nijlen, waarna hij via Theater Lier bij Antwerpse gezelschappen als Theater aan de Stroom, het Fakkeltheater en het Multatulitheater belandde. Hij vertolkte ook tal van gastrollen in VTM-series, zette de monoloog Ernest Claes, meester-verteller neer voor Theater Zeemanshuis en zette zelf de productie De tuinman van de koning van Walter Van den Broeck op poten.

Opgeteld is dat goed voor 46 jaar ervaring op de planken. Al een tijdje speelde Vercammen met het idee om de theatermonoloog Marx van Stefaan Van Brabandt aan zijn palmares toe te voegen. “Enkele jaren geleden zag ik Johan Heldenbergh de voorstelling spelen”, legt hij uit. “Ik wilde ze ook heel graag brengen, maar het stuk is niet vrijgegeven voor amateurs. Uiteindelijk kreeg ik via Aline Nuyens (de dochter van Frans’ helpende kracht Rudy, red.) toch de toestemming om het stuk kleinschalig op te voeren. Zij kent de auteur persoonlijk.”

Woelig leven

De naam van Karl Marx roept niet zelden negatieve connotaties op. “Ik was zelf wat bang toen ik de voorstelling destijds ging bekijken, maar ik was ook zeer geïntrigeerd”, zegt Vercammen. “Ik dacht dat het heel zwaar zou worden, maar dat is niet zo. Stefaan Van Brabandt maakt er een bevattelijke monoloog van die de theorieën en het leven van Marx in elkaar weeft. De man had een zeer woelig leven. Hij werd overal buitengekegeld door zijn overtuigingen en stierf arm. Hij had ook zeven echtelijke kinderen en een bastaardzoon.”

Tijdens zijn leven werd Marx geldelijk geholpen door Friedrich Engels, met wie hij Het Communistisch Manifest schreef. “Pas vijftig jaar na zijn overlijden groeide de interesse voor zijn theorieën”, zegt Vercammen. “In het stuk hanteert de schrijver een truc om Marx te laten reageren op de huidige stand van zaken. Hij stelt dus zelf vast hoe communistische regimes geheel ontspoord zijn. Hij vreest dat zijn ideeën daardoor voorgoed verkwanseld zijn. Dit hypothetisch luik maakt de voorstelling bijzonder boeiend.”

Menselijke waardigheid

De eerste opvoering vindt op 15 februari om 20u plaats in café De Dorpspomp in Herselt. Een ticket kost 5 euro. De opbrengsten gaan naar de deelname van Rudy Nuyens aan ‘De Col op voor Kom op tegen Kanker’. De oud-brandweerman, acteur, vormgever en cultuurliefhebber uit Berlaar gaat in september deelnemen aan die uitdaging voor het goede doel. “Tijdens Marx neemt Rudy de belichting voor zijn rekening”, zegt Vercammen. “Hij zet zich ook serieus in voor de promotie van het stuk. In feite kan je ons wat vergelijken met Karl Marx en Friedrich Engels. Zonder hem zou het voor mij bijzonder moeilijk worden. Dat geef ik grif toe.”

Op vrijdag 21 en zaterdag 22 april zetten Toneel De Hulst en de lokale Davidsfonds-afdeling Marx op het programma in Hulshout. Daar speelt Vercammen de voorstelling in het lokaal van De Hulst. Op 4 oktober ligt een opvoering in Wijnegem vast. “Zolang ik erin slaag om de tekst vanbuiten te leren, wil ik de voorstelling graag blijven spelen. Er komen dus nog wel opvoeringen”, zegt hij. “Wat trouwens ook belangrijk om te melden is: de monoloog heeft absoluut geen enkele propagandadoelstelling. Het is een pleidooi voor menselijke waardigheid en vrijheid van denken. Zowel op het communisme als op het kapitalisme werpt het een zeer kritische blik.”