Met de slogan ‘t Stad mag geen parking worden introduceerde het stadsbestuur in de vorige legislatuur de parkeernorm. Het was vooral de N-VA, die het initiatief nam om de maatregel in de bouwcode te zetten. Daarin zag ze een middel zag om het aantal auto’s op het openbaar domein terug te dringen

LEES OOK. DOSSIER. Parkeren in Antwerpen: waarom je (geen) gebruik zou maken van de park-and-rides

Wat is de parkeernorm precies?

De norm moet ervoor zorgen dat er bij elk nieuwbouwproject voldoende parkeerplaatsen voor de bewoners voorzien zijn. Het gaat over parkeerplaatsen op hetzelfde terrein als de woningen. Al dan niet ondergronds. Behalve nieuwbouwprojecten vallen ook herbouwde woningcomplexen, kantoren en handelspanden onder de regel.

Ter illustratie: wie in het centrum van de stad een appartementsgebouw met vijf woningen tussen de 60 en 90 vierkante meter neerzet, moet ruimte voorzien voor minstens 6 parkeerplaatsen. In een district zijn de normen anders en ligt het aantal inpandige parkeerplaatsen per appartement hoger.

De regel is dat een projectontwikkelaar, want daar gaat het in de meeste gevallen om, een financiële compensatie moet betalen als de parkeernorm niet gehaald wordt. Dat geld wordt in principe door de stad gebruikt voor buurtparkings.

Waarom is deze parkeernorm ingevoerd?

De parkeernorm moet het openbaar domein ontlasten en het is de bedoeling dat er minder auto’s, vooral van bewoners, op straat komen te staan. Het stadsbestuur hoopt dit te bereiken door meer parkeerplaatsen te verplichten in woonprojecten. De filosofie is dat wanneer bewoners hun auto op straat blijven zetten, er nooit vrije ruimte gecreëerd wordt.

LEES OOK. PARKEERDOSSIER. Parkeerdruk in Antwerpen maakt bewoners horendol: “Alsof het hier de Far West is”

Verder moet de parkeernorm er ook voor zorgen dat bewoners mobiel blijven. De filosofie is dat wanneer ze een gegarandeerde parkeerplek hebben, ze ook vlotter met de auto in en uit de stad kunnen. En dat rondjes rijden op zoek naar een vrije plek niet meer hoeft. Behalve Antwerpen heeft in eigen land onder andere ook Leuven een parkeernorm. In Nederland en nog andere Europese landen wordt op vergelijkbare manier gewerkt.

Wat vinden de projectontwikkelaars?

Projectontwikkelaars zijn dus verplicht om bij elk nieuwbouwproject een minimum aantal parkeerplaatsen te bouwen. Steeds vaker worden ze geconfronteerd met klanten die wel een appartement willen kopen maar geen parkeerplaats.

Vooral in het centrum van steden zoals Antwerpen zou dat probleem toenemen. De reden daarvoor ligt voor de hand. Het aantal mensen, vooral jongeren, dat over een eigen auto beschikt, daalt. Steeds vaker kiezen Antwerpenaren voor alternatief vervoer zoals een deelauto.

Daar komt bij dat wie toch een plek voor de auto koopt, zich vaak beperkt tot één unit, terwijl in het verleden vaker gekozen werd voor twee staanplaatsen. Zeker in steden hebben steeds minder mensen twee auto’s.

In een nieuwbouwproject in Antwerpen zijn gemiddeld tussen 1,05 en 1,8 parkeerplaatsen voorzien per wooneenheid, afhankelijk van onder meer de locatie en de grootte van het project. Die minimumnorm ligt veel te hoog, vinden steeds meer projectontwikkelaars.

Staan al die verplichte garages dan leeg?

Dat nu ook weer niet. Veel hangt af van de locatie en het publiek dat in een appartementsgebouw woont. In woonblokken waar relatief veel oudere mensen wonen, is het aantal gebruikte parkeerplekken over het algemeen hoger dan in gebouwen met jongere bewoners.

LEES OOK. DOSSIER. Waarom blijven park-and-rides halfleeg en lijken bezoekers meer plek te hebben dan bewoners? Het Antwerpse parkeerbeleid onder de loep

Ook in het stadscentrum is de behoefte aan een parkeerplaats blijkbaar minder groot dan in een Antwerps district. Niettemin stellen projectontwikkelaars vast dat het steeds moeilijker wordt om een appartement mét parkeergarage te verkopen.

In een aantal gevallen is de aankoopprijs van een inpandige parkeerplek al gedaald en kunnen mensen een woning kopen zonder dat ze daarbij verplicht worden een plek voor de auto te kopen. Dat is een regel die vroeger veel vaker werd toegepast. Projectontwikkelaars willen vaker afwijken van de hen opgelegde parkeernorm. Een parkeerplek bij een appartement kost immers al snel zo een 30.000 euro in aankoop.

Is de parkeernorm dan zinloos?

Niet noodzakelijk. Wel is er nood aan een moderne versie, waarbij beter rekening gehouden wordt met het veranderende verplaatsingsgedrag en het verschuivende bezit van een eigen auto. Onder andere mobiliteitsdeskundigen en een aantal projectontwikkelaars pleiten daarvoor.

Deze zogeheten ‘slimme parkeernorm’ houdt onder andere rekening met het toegenomen gebruik van deelmobiliteit en fietsen. Ook de nabijheid van een treinstation of opstapplaatsen voor ander openbaar vervoer worden er dan in opgenomen.

Door deze parkeernorm toe te passen, zou een nieuwbouwcomplex in bijvoorbeeld Antwerpen tot een derde minder parkeerplaatsen kunnen hebben.