Durf Te Vragen liet mensen aan het woord die een vorm van autisme hebben. Siska Schoeters zocht Sven Appels niet alleen thuis op, maar ook op de werkvloer. “Wat in hetzelfde gebouw is”, vertelt hij. “TWERK vzw is een sociale werkplaats voor mensen met autisme. Ze maken en verpakken er chocolade en speculaas voor bedrijven. Ik hou me er onder andere bezig met de verpakking, zoals het plooien van kartonnen doosjes. Ik werk er sinds 1994. Het is repetitief werk, ideaal voor mij. In tegenstelling tot andere taken hoef ik er niet hard bij na te denken, want dat doe ik niet graag.”

Sinds 2018 woont Sven zelfstandig. “Het was een droom om op mijn eentje te wonen. In mijn studio in Herentals voel ik me ’s avonds wel soms eenzaam of ervaar ik heimwee. Dat komt omdat ik het thuis zo goed had. Ik groeide op in Lille. Wout van Aert woonde honderd meter verder.”

Diagnose

De diagnose werd bij Sven gesteld in 1988. “Al had mijn moeder al zes jaar eerder in de gaten dat er iets mis was. Autisme was amper bekend. In die tijd was het normaal om te zeggen dat mensen zoals ik naar een gesticht moesten. Door autisme heb ik het moeilijk om in de realiteit te leven. Mijn fantasieën domineren mijn leven. Ik aanvaard niet altijd de realiteit, en gebruik die fantasieën om gelukkig te worden.”

En die fantasieën… dat zijn er veel. Sven toonde aan Siska hoe hij een rubikskubus oplost. Ook tijdens ons bezoek liggen de kubussen prominent op tafel. “Ik doe het niet om ter snelst”, zegt hij. “Dat geeft stress. Een gewone kubus los ik op in honderd seconden. Die fascinatie ontstond tijdens een reis naar Oostenrijk. Ik zag er een kubus met getallen en wou die hebben. Sindsdien laat het me niet meer los.” Ook de moeilijkere Megaminx en Gigaminx lost hij op. Plots haalt hij een 15x15 speedcube boven, met superveel vlakjes. “Al twee keer opgelost, binnen een week”, klinkt het.

Dat Sven Oostenrijk bezocht is niet toevallig. “Ik ben gefascineerd door berghutten, vertelt hij omgeven door foto’s van berghutten. “Vorig jaar bezocht ik een hut waar ik nog niet was geweest, maar ondertussen vinkte ik alle berghutten af.” In één adem krijgen we van Sven alle wandelroutes in het gebied te horen. “En ik ben gefascineerd door kunststeden. Toen ik één van die steden in eigen land bezocht moest ik voor mijn gemoedstoestand ook al die andere steden bezoeken.”

Kleurcodes

Naast zijn werkplek hangt een tekening van een emmer met vier kleurcodes. “Daarmee geef ik aan hoe ik me voel. Als ik veel spanningen ervaar, is de kleurcode rood. Spanning kan bijvoorbeeld veroorzaakt worden als ik moet werken tijdens de kerstvakantie. Want tijdens vakanties werk je niet. Vrijdag is het Driekoningen, voor mij is dat een feestdag en dus neem ik vrijaf.”

Autisme is een beperking, dat is volgens Sven het juiste woord. “Ik voel me effectief zo, want ik kan niet autorijden. Sociaal zijn is lastig. Ik kan geen facturen betalen of poetsen.” Dat laatste is bij Sven sowieso moeilijk. “Omdat het belangrijk is dat alles op identiek dezelfde plek staat. Als er iets een millimeter verschoven is, sla ik in paniek. Zelfs mijn fotoboeken, met afbeeldingen van al mijn puzzels die ik maakte, durf ik amper aanraken. Het boek is tiptop in orde, en ik wil dat dit zo blijft.” Regelmaat is ook belangrijk voor Sven. “Verrassingen of veranderingen, daar doe je me geen plezier mee.” (lacht)