De federale regering besliste eerder om mensen die gevlucht zijn van de oorlog in Oekraïne een beschermd statuut toe te kennen. Daar hoort ook het recht op financiële ondersteuning, zoals een leefloon, bij. Uit cijfers waarmee N-VA vrijdag komt, blijkt dat in België 61.999 tijdelijke beschermingscertificaten zijn uitgereikt aan Oekraïners. Daarvan verblijven er ongeveer 37.200, onder wie ook ouderen en kinderen, in Vlaanderen. Van hen krijgen 29.116 mensen een equivalent leefloon, ofwel 78 procent.

“Zelfs maanden na de eerste vluchtelingenstromen uit Oekraïne blijkt dat het overgrote deel van de Oekraïense vluchtelingen niet werkt”, zeggen Ronse en De Vreese. Volgens N-VA loopt door het recht op leefloon de begeleiding naar de arbeidsmarkt spaak en is het Belgische beleid onvoldoende activerend. Beide Vlaamse parlementsleden komen daarom vrijdag met vier maatregelen om de Oekraïense vluchtelingen te activeren. 

Geen leefloon, verplicht bij VDAB

De eerste is dat de vluchtelingen geen recht meer zouden hebben op een leefloon, maar enkel op bed, bad en brood. De tweede is een verplichte inschrijving bij VDAB. Volgens N-VA hebben slechts 6.298 Oekraïners zich tot nu toe vrijwillig bij VDAB ingeschreven, van wie er vandaag 1.290 aan de slag zijn.

“We verwachten dat VDAB een belangrijkere rol speelt om de Oekraïense vluchtelingen te begeleiden naar werk. Maar dan moeten die verplicht worden om zich in te schrijven bij VDAB. Pas dan kan er in samenspraak met het OCMW systematisch een traject naar werk worden opgestart met begeleiding, coaching en opleiding”, zegt Ronse. Hij pleit er ook voor het leefloon afhankelijk te maken van de activeringsbereidheid en de effectieve stappen naar werk.

Diploma’s erkennen en Nederlands leren

Een derde maatregel is dat de VDAB een traject op maat uitwerkt. “We vragen een plan waarbij iedereen snel en doelgericht wordt gescreend”, luidt het. N-VA wil ook dat waar mogelijk, en in samenwerking met de Oekraïense autoriteiten, snel wordt overgegaan tot de erkenning van diploma’s. 

De partij pleit tot slot om voldoende in te zetten op de kennis van het Nederlands. “Er is een brede waaier aan mogelijkheden om het Nederlands te leren, bijvoorbeeld via taallessen en taalcoaching op de werkvloer, afgestemd op de vereisten voor de job. Wie aan de slag is, kan al doende de taal leren”, aldus Vlaams parlementslid Maaike De Vreese.