“Dat hiv niet langer overdraagbaar is wanneer de hiv-remmende medicatie correct wordt ingenomen, is al een tijdje geweten”, vertelt Boris Cruyssaert van Sensoa. “Alleen merken we dat zeer veel mensen daar niet van op de hoogte zijn. Daardoor kleeft er nog steeds een stigma aan personen die leven met hiv. Dat stigma willen we de wereld uithelpen.”

Want de huidige medicatie doet de virale lading van het hiv-virus zodanig afnemen dat een klassieke hiv-test de aanwezigheid van virus niet langer kan vaststellen. Nog opmerkelijker is dat de medicatie er bovendien voor zorgt dat het virus niet langer via seksueel contact wordt overgedragen, zelfs niet tijdens seks zonder condoom.

Dat laatste werd in 2018 bewezen door twee studies. In de eerste studie werden gedurende enkele jaren 888 koppels in 14 Europese landen gevolgd waarvan één partner hiv-positief is en één partner hiv-negatief. Deze koppels hadden 58.500 keer seks zonder condoom. Na afloop stelden de onderzoekers geen enkele overdracht van het hiv-virus vast. De tweede studie deed dit onderzoek over met 800 gay koppels. Zij hadden 77.000 keer seks zonder condoom en ook hier was het resultaat hetzelfde: nergens werd een overdracht van het virus vastgesteld.

Zwanger

“Hopelijk zorgt deze info ervoor dat we mensen met hiv op een normale manier gaan behandelen”, aldus Cruyssaert. Daar wil ook de West-Vlaamse Stephanie (32) voor strijden. Zij raakte vijf jaar geleden besmet met hiv. “Natuurlijk was dat voor mij een shock. Je denkt niet dat jou dit als witte, heterovrouw in deze tijd nog kan overkomen. In dat opzicht zat ook ik dus met vooroordelen. Maar ik stond rap met mijn twee voetjes op de grond.”

Gelukkig werd ze meteen gerustgesteld door haar arts. “Je kan een perfect normaal leiden met hiv”, weet ze vandaag ook. België scoort overigens opvallend goed als het aankomt op de behandeling van mensen met hiv. Bij 97% van de mensen die in behandeling zijn, kan een klassieke test het virus niet langer detecteren.

Fysiek heeft ze nooit iets gemerkt, vertelt Stephanie. “Behalve dan dat ik moe was. Maar ik werk in de zorg, daar is iedereen moe.” Ondertussen is Stephanie zwanger van haar eerste kindje. Een zoontje. In februari moet ze bevallen. “Mijn baby is seronegatief. Ook met hiv kan je dus op een natuurlijke manier gezonde kinderen krijgen. Dat werd me trouwens meteen op het hart gedrukt toen ik de diagnose kreeg. En als ik een gezonde baby op de wereld kan zetten, dan is dat het mooiste bewijs dat ik niet besmettelijk ben. Ook niet voor mijn partner.”

Stigma bij sub-Saharaanse gemeenschappen

Niet alleen Sensoa, ook het HIV-SAM-project dat verbonden is aan het Tropisch Instituut zet in op hiv-preventie en sensibilisatie. In het bijzonder richt het project zijn pijlen op de sub-Saharaans-Afrikaanse gemeenschappen in Vlaanderen. Want naast de gay community springt die groep eruit op het vlak van besmettingen.

“Onze organisatie ondersteunt mensen met hiv en daarnaast werken we outreachend met als doel correcte informatie te verspreiden binnen onze doelgroep”, vertelt Charles Ddungu van ­HIV-SAM. “Het beeld dat hiv gelijk staat aan doodgaan, bestaat nog sterk binnen deze gemeenschappen. Ook wordt hiv nog altijd in verband gebracht met seksuele promiscuïteit. Onder andere om die reden willen mensen zich niet altijd laten testen. Ze bang zijn voor het stigma. Het is dus van groot belang dat we correcte informatie verstrekken.”