Knack maakt deel uit van een internationaal journalistiek netwerk dat samenwerkt aan Asbestos: The Lethal Legacy. De Vlaamse overheid heeft geen cijfers over het aantal asbestsluikstorten. Onderzoek van de lokale pers en Facebookgroepen en een bevraging bij 34 Vlaamse steden en gemeenten brachten 216 gevallen van het sluikstorten van asbestafval aan het licht. Het werkelijke aantal ligt wellicht veel hoger.

LEES OOK. 216 asbestsluikstorten ontdekt in Vlaanderen: opvallende stijging in Antwerpen

Asbest werd vroeger vaak gebruikt in de bouw. Een van de bekendste toepassingen is in de bekleding van gevels en daken, bijvoorbeeld in de vorm van golfplaten. Het inademen van te veel asbestvezels kan op lange termijn verschillende ziektes veroorzaken, vooral in de longen en luchtwegen.

Volkstuintjes

Hechtgebonden of ‘vast’ asbest, waarbij de vezels stevig vastzitten in het dragermateriaal, is veel minder gevaarlijk dan ‘los’ asbest. “De meeste Vlaamse containerparken aanvaarden gratis hechtgebonden asbest”, schrijft Knack. “Toch wordt er nog steeds illegaal asbesthoudend materiaal gedumpt. Als asbest verweert, kunnen kankerverwekkende vezels vrijkomen.”

Het Turnhouts gemeentebestuur reageert verrast op haar plaats in de top vijf van gemeentes met het meest aantal asbestsluikstorten, na Tienen (24), Antwerpen (23) en Sint-Truiden (21). “De meeste komen van golfplaten uit de volkstuintjes”, zegt burgemeester Paul Van Miert (N-VA). “Het aantal meldingen blijft wel beheersbaar.”

Ingezameld asbest daalt

Het Turnhoutse recyclagepark neemt gratis ladingen tot 600 kilogram met asbest in ontvangst. In 2020 ging het om 43 ton, vorig jaar om 38, dit jaar voorlopig om 16. “Voor de gezondheid van zowel de burgers zelf als de werknemers van het recyclagepark moet het wel verpakt zijn. We bekijken nog of we dat materiaal gratis ter beschikking kunnen stellen.”

Volgens de meeste gemeentebesturen komt het sluikstorten van asbestafval slechts sporadisch voor. In de meeste gevallen gaat het om kleine hoeveelheden die snel en veilig verwijderd worden door de gemeentediensten. “Als een sluikstort zich op privéterrein bevindt en de sluikstorter wordt niet geïdentificeerd, dan moet de eigenaar van de locatie opdraaien voor de opruimkosten”, aldus Knack. “Soms blijft asbestafval daardoor zelfs jaren liggen, zelfs na melding bij de gemeente.”