Hoe ver zou je gaan om elkaar te helpen? Dat is de vraag die het Rode Kruis voor zijn campagnevideo stelt aan drie nietsvermoedende duo’s. “Ik zou zelfs mijn geluk opzij zetten”, zegt Mo over Naomi. “Wanneer één van ons een probleem heeft, is het meteen ons probleem”, zeggen Chris en Ilias.

Of ze bloed zouden geven voor elkaar? “Direct”, zeggen ze alle zes. En stamcellen? “Zonder twijfel.” Waarna ze op camera het verdict krijgen: sorry, geen optie. Want de drie onafscheidelijke duo’s hebben een onderling verschillende etnische achtergrond. En een stamceltransplantatie kan alleen tussen mensen met dezelfde etniciteit.

(Lees verder onder de video)

Een derde niet-Belgische achtergrond

“Op dit moment heeft minder dan 3 procent van de donoren in het Belgische stamcelregister Turkse, Noord-Afrikaanse of Centraal-Afrikaanse roots”, zegt professor Pierre Zaché, voorzitter van het Belgische Beenmerg Programma. “Voor patiënten van deze etnische doelgroepen is het momenteel zoeken naar een naald in een hooiberg. Daarom is het levensnoodzakelijk dat we dringend meer etnische variatie krijgen in het stamcelregister.”

Ter vergelijking: uit cijfers van Statbel blijkt dat 33 procent van de inwoners een niet-Belgische achtergrond heeft. Het gaat dan wel meestal om Europeanen, maar de grootste herkomstnationaliteit is Marokkaans. Er is ook een levendige Congolese en Turkse gemeenschap. Het aantal donoren met die etniciteiten is in verhouding veel kleiner.

Etnische overeenkomst belangrijk

Nochtans is bij stamceltransplantatie de etnische overeenkomst wél belangrijk. Een donor moet “simpel gesteld iemand zijn waarvan de stamcellen bij de patiënt passen, zodat zijn of haar lichaam deze niet afstoot”, zegt het Rode Kruis. Het weefseltype is daarbij een doorslaggevende factor, en dat is genetisch bepaald.

Dat maakt dat ook de kans op levensreddende hulp veel kleiner dan wanneer je West-Europese roots hebt. Als je leukemie krijgt én een niet-Europese herkomst hebt, wordt maar in twee op de drie gevallen een donor gevonden. Bij mensen met West-Europese roots is dat negen keer op de tien.

Het Rode Kruis roept nu samen met het Belgische Beenmergregister iedereen op om je te registreren op www.stamceldonor.be. “Uiteraard zijn vooral personen met Turkse, Noord- of Centraal-Afrikaanse roots extra nodig”, klinkt het.

Registreren kan via www.stamceldonor.be, waar je een vragenlijst moet invullen en wordt opgeroepen voor een staalafname als je in aanmerking komt. Daarna is het afwachten of je ooit wordt opgeroepen, want de donorbank wordt pas ingeschakeld als er geen match is bij directe familieleden. En dan nog moet het lukken dat net iemand met jouw weefseltype een donor nodig heeft.