© ATV
Kunsthistoricus houdt opvallend pleidooi voor heraanleg Wapper: “Plaats de putgalg er weer”
Vijf teams werken volop aan een nieuw ontwerp voor de heraanleg van het plein Wapper. Kunsthistoricus en kunstenaar Gert Adriaenssens wil hen met een voorstel inspireren. “Weinig Antwerpenaars weten dit, maar Wapper is het dialect voor een putgalg of grote waterkraan”, zegt Adriaenssens. “Zou het niet mooi zijn om die terug te plaatsen bij de heraanleg?”
LEES OOK. Wapper krijgt heraanleg: “Eindelijk komt het ervan”
De Wapper, tussen Hopland en Meir, wordt grondig heraangelegd. Het aanstellen van vijf ontwerpteams is de eerste stap. Hun opdracht is om een hedendaags plein met meer groen en water te schetsen om zo koele plekken te creëren in de stad. Er hoort een link te zijn met het Rubenshuis en plek voor kunstwerken.
Gert Adriaenssens op de Wapper. Hij hoopt dat na de heraanleg er opnieuw een link wordt gelegd met het verleden. — © Tom Cornille
In de 15de eeuw lag er op de Wapper een rui die de stad van drinkwater voorzag. De structuur van de rui ligt momenteel onder het plein.
Veel Antwerpenaars denken volgens Adriaenssens dat Wapper verwijst naar de kwelgeest Lange Wapper, maar dat klopt niet. “Wapper is eigenlijk de naam voor een putgalg”, zegt Adriaenssens. “Het is een constructie om water uit bijvoorbeeld een rivier te halen.”
Een historische afbeelding van hoe een putgalg er uit zag. — © rr
Een putgalg bestaat uit een paal met daarop een horizontale paal die wipt. Aan het uiteinde hangt een emmer of zak om water op te scheppen en dan op de oever uit de kappen in een akker of voor de bevoorrading van brouwerijen. Daarom wordt een putgalg soms ook bierpaal genoemd.
“Op de Wapper stond er een putgalg tot omstreeks 1554”, zegt Adriaenssens. “Mogelijk werd het water zo vanuit de rui naar de Kammenstraat geleid. Daar waren toen brouwerijen gevestigd. Nu het stadsbestuur het plein wil heraanleggen, lijkt het de ideale gelegenheid om op dit plein weer een wapper te plaatsen. Ik laat zelf in het midden of dit in de vorm van een hedendaags kunstwerk moet zijn of om een historisch geïnspireerde reconstructie. De rui zou dan ook weer kunnen worden opengelegd waarin het water stroomt van Hopland richting Meir. Iets gelijkaardigs gebeurde in de stad Colmar. Het water is slechts enkele centimeter diep en stroomt over een verharde ondergrond. Dit is al voldoende om voor verkoeling te zorgen.”
Water in binnenstad
De stad heeft verschillende plannen om meer water tot in de binnenstad te brengen. Zo wordt nu volop gewerkt aan een leiding, die het opgepompte grondwater onder Den Bell, naar het Stadspark moet leiden. Dat water verdwijnt nu nog in de riool. Daarnaast zal ten vroegste tegen 2023 gezuiverd rioolwater van het waterzuiveringsstation aan Schijnpoort worden afgeleid naar de binnenstad. Het gaat om acht miljoen liter per dag.
(Lees verder onder de foto’s)
Gert Adriaenssens maakte deze simulatie van de Wapper met putgalg. — © rr
De huidige fontein op de Wapper naast de Meir. — © Pol De Wilde
“Hierdoor kunnen we binnen afzienbare tijd over voldoende water beschikken om via het Stadspark en de Wapper naar het stadscentrum af te leiden”, zegt de kunsthistoricus.
Antwerps schepen van Publiek Domein Erica Caluwaerts (Open Vld) wijst dit voorstel zeker niet af. Volgens haar sluit het aan bij het plan dat de stad voor ogen heeft met de Wapper. “Ik laat mij graag inspireren”, zegt Caluwaerts. “Zo vind ik de vlieten in Mechelen ook een mooi voorbeeld.”
Hoofdpunten
Kan je veilig wonen in aardbevingszones? Zijn bevingen écht niet te voorspellen? En hoe zwaar kan een aardbeving bij ons worden?
Vooral in Syrië is situatie dramatisch: “Mensen graven met blote handen naar overlevenden onder het puin”
LIVE. Volg hier alle updates over de zware aardbeving in Turkije en Syrië
Zal aardbeving beslissen over lot van Turkse president Erdogan?
MEER OVER Meest gelezen
Max Colombie openhartig over worsteling met angsten: “Ik ben gevlucht in drank en drugs, mijn ouders hadden schrik dat ik zou sterven”
Havenarbeiders smullen van gezonde gerechten van driesterrenchef Viki Geunes: “Alleen de fricandon van ons mama is nog beter”
Miss België Chayenne Van Aarle zwaargewond na ernstig ongeval op E17: “Zware hoofdwonde en breuken, maar ze klinkt strijdvaardig”
“Walen genieten graag van het leven”: Magnette flink op de korrel genomen na grap in Dag Allemaal