Meer nieuws over Willebroek? Volg onze Facebookpagina Gazet van Willebroek.

Ik was getuige van een van de eerste bedrijfsbezettingen in ons land. Ik ben toen met mijn fototoestel een nachtje bij de bezetters gaan slapen tot de rijkswacht de gebarricadeerde bedrijfspoort op de Stuyvenbergbaan bij het ochtendgloren inbeukte.

“De zaakvoerder verhuisde met heel de houtzagerij naar Wallonië. De negentig arbeiders werden er zonder één frank op straat gezet. Onze délégué, Allard Verhasselt, die ondertussen overleden is, stelde voor om het bedrijf te bezetten. Daar hebben we niet lang over nagedacht, maar we zijn snel tot actie overgegaan. We hebben gedurende zes dagen de bedrijfspoorten vergrendeld, maar zijn er ook gaan slapen, zodat meneer ‘den baas’ niet meer in zijn eigen bedrijf binnen kon. Hij is naar de rechtbank moeten stappen”, vertelt Willy Van den Broeck, die toen in Willebroek ABVV-vakbondssecretaris was.

Over bedrijfsbezettingen was toen niets wettelijk geregeld, vermits dergelijke acties uitzonderlijk waren in ons land.

Aflossing van de wacht

Ik merkte hoe de actievoerders om beurten de bezettingsploegen aflosten. Een ploeg stond in voor eten en drank. Een andere ploeg sliep in de kantoren van het bedrijf, maar altijd hield er iemand een oogje in het zeil. Om even aan de bezettingsstress te ontsnappen werd de barbecue aangestoken. Het leek wel een filmscenario. Zeker toen na zes dagen een deurwaarder met het vonnis ter plaatse kwam in gezelschap van verscheidene ploegen van de rijkswacht. Ik stond op de eerste rij toen de rijkswacht de gebarricadeerde toegangsdeur aan diggelen sloeg.

“Ik wou de arbeiders niet op hun gezicht laten slaan. We zijn toen manu militari uit het bedrijf ontzet. Toen ze de poort inbeukten, zijn we met onze handen omhoog en onze slaapzak onder onze oksels allemaal naar buiten gestapt”, zegt de intussen gepensioneerde Van den Broeck.

De rijkswachtmajoor heeft dat toen ordentelijk doen verlopen. Ik moest mijn filmrolletje - van digitale foto’s was nog lang geen sprake - niet afgeven, maar ik werd verzocht om de heren van de wet nadien enkele foto’s te bezorgen. Niet om bij het proces-verbaal te voegen, maar voor de archieven van ‘de rijkswacht in Mechelen’. Ja, het illustreert de werkwijze van toen, zowel voor de journalist als voor de ordehandhavers.

Wet-Renault

Het was een voorbeeld van hoe iedereen in die tijd voor elkaar door het vuur ging. Maar ook hoe er met arbeiders is gesold. De wet-Renault, die pas in 1998 is uitgevaardigd, voorkomt sindsdien zulke toestanden. De wet schrijft de procedure voor die een bedrijf moet volgen dat tot collectieve ontslagen wil overgaan.

Rombouts verkocht het familiebedrijf in 1995 aan een Nederlandse papierproducent. Wat later zijn de boeken neergelegd.

Nu nog ga ik in deze buurt geregeld fietsen en kijk ik nog eens vluchtig naar de bedrijfssite van toen waar ik tijdens de bezettingsdagen met de arbeiders samen rond de barbecue heb gestaan en veel lol gemaakt tijdens die koude decemberdagen in 1991. Ik denk dan vooral terug aan de slag die de houtbewerkers daar hebben geleverd. Hun job hebben ze er niet mee kunnen redden.

“Maar een klein stukje Willebroekse bedrijfsgeschiedenis hebben ‘de mannen van Rombouts’ zeker geschreven. Toch voor die tijd”, zegt Willy Van den Broeck, waarmee ik de afgelopen dagen, na dertig jaar, nog eens ben teruggekeerd naar de Stuyvenbergbaan. De fabriekspoort van toen is verdwenen. Het geluid van de zaagmachines hoor je er ook niet meer.