“Het akkoord binnen de regering is zo goed als rond. We moeten alleen nog de puntjes op de i zetten”, verklapte minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) dinsdagochtend in de Kamercommissie Sociale Zaken. De federale regering stoomt stevig door met de hervorming van de aanpak van de vele langdurig zieken in ons land. Vandenbroucke gaf in de commissie meteen ook aan dat de financiële responsabilisering van bedrijven, ziekenfondsen én langdurig zieken onverkort behouden blijft.

LEES OOK. Langdurig zieken kostten overheid in 2019 meer dan 21 miljard

Dat laatste is toch even slikken voor de sociale partners. Door die beslissing riskeren bedrijven met opvallend veel langdurig zieken vanaf 2023 een financiële sanctie. Langdurig zieken die niet ingaan op de uitnodiging van de nieuwe terug-naar-werk-coördinatoren of die pertinent blijven weigeren om de verplichte vragenlijst in te vullen over een ­mogelijke terugkeer naar werk, kunnen dan weer 2,5 procent van hun uitkering verliezen. “Het is verbazingwekkend hoe die sancties zomaar doorgeduwd worden terwijl zowat iedere geconsulteerde stakeholder, van patiëntenverenigingen tot de sociale partners, zich er duidelijk en formeel tegen uitgesproken heeft”, zegt Maarten Hermans, stafmedewerker bij de christelijke vakbond ACV.

“Gebrek aan respect”

Twee weken geleden gaf de Nationale arbeidsraad nog een unaniem advies waarin de werkgevers- en werknemersorganisaties zich gezamenlijk verzetten tegen de financiële sancties. Zij wilden liever vasthouden aan een “positieve” aanpak en wijzen op het belang van een “vrijwillige benadering” als succesfactor. Meer zelfs, de sociale partners hadden het zelfs openlijk over een “gebrek aan respect voor het sociaal overleg” als de regering toch zou doorzetten met de responsabilisering.

LEES OOK. 4 op de 10 langdurig zieken vullen verplichte vragenlijst niet in

Hermans stipt nu ook het verschil aan tussen PS-minister van Werk Pierre-Yves Dermagne en Vooruit-minister Vandenbroucke, beide bevoegd voor het dossier. “Terwijl Dermagne de sociale partners betrekt in het proces en uiteindelijk met een unaniem advies en een sterker onderbouwd dossier eindigt, ontwijkt Vandenbroucke het sociaal overleg en elke mogelijke vorm van kritiek. Hij weigerde in eerste instantie ook om ons adequaat advies te laten geven over de sanctionering en nu houdt hij geen rekening met onze scherpe veroordeling. Terwijl het volgens ons om een pure pestmaatregel gaat die juist de positieve beleidsinitiatieven, zoals de invoering van de terug-naar-werk-coördinatoren, zwaar schaadt.”

“Het gaat volgens ons om een pure pest­maatregel die de positieve beleids­initiatieven, zoals de terug-naar-werk-coördinatoren, zwaar schaadt”

Maarten Hermans, stafmedewerker ACV

Duidelijke informatie

Zelf benadrukte Vandenbroucke in de Kamercommissie nog dat de langdurig zieken “goed en duidelijk geïnformeerd zullen worden, zodat ze weten wat de eventuele consequenties zijn”. Zo zullen de ziekenfondsen ook fiches krijgen van de overheid over hoe ze de terug-naar-werk-begeleiding het best ter sprake kunnen brengen tijdens hun consultaties. “Responsabilisering is geen doel op zich, maar moet ervoor zorgen dat we het begeleidingsplan ook effectief gaan gebruiken.”

Ook voor de problematische bedrijven benadrukt Vandenbroucke dat de overheid ze niet per se meer wil doen betalen, “ook al zullen we dat indien nodig wel doen”. “Het belangrijkste is dat we hen duidelijk maken dat ze meer werk moeten maken van preventie en aangepast werk.”