‘Ontbijt als een keizer, lunch als een koning en dineer als een bedelaar’, luidt het gezegde, en wie weet is dat wat prins Laurent in het achterhoofd had wanneer hij startte met zijn dieet. Inmiddels is de prins 32 kilo kwijtgespeeld. Naar eigen zeggen door ’s ochtends en ’s middags een beetje te eten, maar ’s avonds weinig tot niets – en meer te bewegen. Zo ging hij van 300 gram spaghetti naar 50 gram in zijn bord. Of dat een gezond dieet is, vroegen wij aan de experts.

“Wanneer je op een dieet bent waarbij je steeds honger hebt, doe je dat op karakter. Helaas is het vlees zwak en hou je dat waarschijnlijk niet lang vol. Je kunt beter een manier zoeken waarbij je wel je honger stilt, maar op een gezonde wijze. Zo voorkom je het jojo-effect”, zegt Michaël Sels, hoofddiëtist van het UZA.

Sociale functie

“Voeding heeft verschillende functies. Langs de ene kant levert het ons nutriënten aan om onze dag door te komen en bijvoorbeeld spieren aan te maken. En wanneer we te veel tot ons nemen, worden we zwaarder en creëren we overgewicht. Maar voeding heeft óók een heel belangrijke sociale functie. Samenkomen, genieten – en dan vooral in de decembermaand. Speculaas en marsepein tijdens Sinterklaas, een fles champagne opentrekken tijdens de feesten … Wanneer je op dieet gaat of een nieuwe voedingsgewoonte aanneemt, moet je daar ook rekening mee houden. Mensen denken bij afslanken vaak aan wat er in het dieet geschrapt moet worden, maar niet aan de invloed op die sociale momenten. Wanneer je daar niet over nadenkt, loop je het risico snel terug te vallen in je oude gewoonten. Eten moet vooral leuk en gezellig blijven, en wanneer je jezelf enkel dingen gaat ontzeggen, hou je het niet vol.”

Lien Mourisse, diëtist met haar eigen praktijk Diëtistenpraktijk Lien zegt: “Het zijn op zich haalbare doelen om je porties te verkleinen in combinatie met meer beweging. Maar ik denk niet dat dat voor iedereen werkt. Mensen die de ganse dag door snoepen en misschien maar een sneetje brood eten en een kleine avondmaaltijd, daarvoor heeft het weinig zin. Het zal vooral voor de zogenaamde volume-eters goed kunnen werken, vermits je natuurlijk kiest voor gezonde voeding.”

Zorg voor een goede basis

“Je basis moet vooral goed zijn”, zegt Sels. “Kies bij elke maaltijd voor de juiste nutriënten, bijvoorbeeld Skyr met wat granen als ontbijt, een gezonde salade met een stukje brood voor lunch en een volwaardige, gezonde avondmaaltijd. Zo heb je wat meer ruimte om die gezellige momenten af en toe in te zetten. Dan zal je gewicht verliezen, maar dan ga je nog kunnen genieten van een hapje of drankje op sociale gelegenheden.”

“Je maag gaat zich ook aanpassen aan kleinere porties”, vult Mourisse aan. “Dus wanneer je dan eens een frietje gaat steken, zal je waarschijnlijk daar ook minder van eten. Maar het is vooral belangrijk wát je eet. Wanneer je elke dag pasta met kaassaus en ham eet en die halveert, val je misschien wel iets af, maar dat blijft natuurlijk ongezond. Zorg dagdagelijks voor een volwaardige maaltijd met een ruime hoeveelheid groenten en proteïnen in de vorm van mager vlees of vis. En daar mag dan ook wel een patatje bij.”

“’s Avonds weinig tot niets eten vind ik zeker geen goede optie. Het is heel belangrijk om een volwaardig ontbijt, lunch en avondmaal te eten met een gezond tussendoortje van fruit of yoghurt. Het hoeft niet heel veel te zijn in de avond, want een zware maaltijd verteer je ook slecht wanneer je daarna de hele avond in de zetel zit.”

“Wil je echt een levenslange verandering maken, moet dat er wel een zijn die gezond voor je is. 50 gram spaghetti zoals prins Laurent is wel een héél kleine portie voor een volwassen man. En van 300 gram naar 50 is ook een grote verandering ineens. Het kan zijn dat hij dit doet om snel kilo’s kwijt te spelen, maar ik zou zeker aanraden ze wat groter te maken. Dan gaat het afslanken misschien wel trager, maar op lange termijn is het veel beter haalbaar.”

Groenten en fruit

Wanneer je alleen maar kijkt naar gezonde voeding en naar wat je niet mag eten, dan ga je dat waarschijnlijk niet volhouden. Je porties verkleinen om af te slanken is niet altijd efficiënt.

“Slechts 5% van de Belgen eet voldoende groenten en 10% eet genoeg fruit”, vervolgt Stels. “Als je al begint met meer van dat soort zaken op je bord te leggen, dan zal je zien dat je de hoeveelheid aardappelen of vlees makkelijk onder controle gaat krijgen. Kies vaker voor fruit als tussendoortje, dan zal je ook minder behoefte hebben aan andere soorten suikers. De focus moet niet liggen op minder eten, dat ga je namelijk niet volhouden. Ik beveel aan om dagdagelijks 500 gram groenten en fruit te eten. Dat zal je niet in één maaltijd kunnen stoppen. Verwerk bijvoorbeeld rauwkost bij je lunch, dan is het makkelijker om aan die hoeveelheid te komen. Eet ook eens een kom soep bij die lunch en je zult zien dat je behoefte aan het aantal boterhammen daalt. Zo verklein je het volume dat je eet niet, maar eet je wel gezond en ga je gewicht verliezen, zónder dat je je kussens op hoeft te eten.”

Lai-Wah Chong