16 maart 1991. Het was middag en de werkdag van de 26-jarige Knokse immobediende Ingrid Caeckaert zat erop. Normaal zou ze zoals elke middag bij haar ouders gaan eten maar die dag paste het niet. Ingrid kocht een broodje en nam het mee naar haar appartement aan het Heldenplein, waar ze nog wat zou voortwerken.

Kort na de middag vond de onderbuurvrouw het lichaam van Ingrid in de trappenhal, op de zevende verdieping. De jonge vrouw was met 46 messteken om het leven gebracht. Op de trap en op straat liep een bloedspoor tot aan de Kardinaal Mercierlaan. Getuigen verklaarden later dat de dader daar in een rode wagen was ingestapt.

Tegen dan had de onderbuur de politie al gebeld en die vond op de deur van Ingrids appartement een bebloedde handdruk. Dat was genoeg om het DNA van de dader op te stellen. De speurders startten een uitgebreid onderzoek: meer dan tweeduizend mensen werden ondervraagd, honderden tips werden gecontroleerd en onderzocht. De speurders hielden alle pistes open: een afrekening in het immomilieu of een passionele moord. Zeker dat laatste was een belangrijk spoor, want kort voor de moord had een onbekende bloemen voor Ingrid laten afgeven op haar werk. En na de moord legde een onbekende tot tweemaal toe een ruiker op het graf.

Aan dat graf deden Ingrids ouders vorig jaar een hartverscheurende oproep: “De moordenaar van onze dochter is nooit gevonden. Als iemand iets weet, kom dan a.u.b. naar voren. Straks is de moord 30 jaar geleden en is de zaak verjaard.”

PhD Cup

Nu mogen de ouders misschien toch nog hopen op een oplossing, want onderzoek van Sofie Claerhout, doctor in de forensische genetica (KU Leuven), zou een nieuw licht kunnen werpen op de zaak. Claerhout won maandag de PhD Cup, een wedstrijd waarbij wetenschappers in drie minuten tijd aan leken het onderwerp van hun specialisatie moeten uitleggen. Claerhouts onderzoeksdomein is het Y-chromosoom, dat mannen van vrouwen onderscheidt. Sofie Claerhout bestudeert de minieme verandering die dat chromosoom ondergaat binnen dezelfde familie. “Ik heb eigenlijk een tool ontwikkeld waarmee ik via onderzoek van het Y-chromosoom kan zeggen: die en die mannen zijn familie van elkaar. Ik kan zelf zeggen hoe nauw de verwantschap is: vader en zoon, of broers, of neven. Ik kan tot tien generaties terug mannelijke familiebanden zien.”

Tijdens haar onderzoek bedacht Sofie Claerhout dat de techniek bruikbaar zou kunnen zijn voor onopgeloste moordzaken. “Ik ben dan gaan zoeken naar Vlaamse cold cases en vond de zaak van Ingrid Caeckaert. Ik was meteen geboeid en ook gepakt. Zelfs al gebeurde de moord twee jaar voor mijn geboorte. Maar ik heb een groot rechtvaardigheidsgevoel en zou graag hebben dat de ouders eindelijk rust vinden en dat de moordenaar van hun dochter alsnog wordt gepakt.”

Nicky Verstappen

Dat de techniek van Claerhout werkt, is een paar jaar geleden al bewezen. Toen riep het Nederlandse gerecht de expertise in van Claerhout en haar promotor, professor Ronny Decorte, om de moord op Nicky Verstappen – een jongen van 11 die in 1998 vermoord werd – op te lossen. Vijftienduizend mannen stonden vrijwillig hun DNA af. Uiteindelijk werd de dader gevonden via DNA van zijn familie.

“Dat zou nu ook kunnen in bijvoorbeeld de zaak van Ingrid Caeckaert of andere zaken waarvan de speurders het DNA van de dader hebben”, zegt Claerhout. “Helaas mogen Belgische speurders geen bijna-identiek DNA-onderzoek doen. Er mag alleen gezocht worden naar een exacte match, niet naar een link tussen een bijna-match en de dader. Nochtans is de zaak-Nicky Verstappen wel via zo’n bijna-match opgelost.”

West-Vlaams DNA

Maar Sofie Claerhout verwacht verandering. De aandacht die zij en haar onderzoek nu krijgen is ook justitieminister Vincent Van Quickenborne (Open VLD) niet ontgaan. “Ik kreeg al een telefoontje van zijn kabinet om over mijn onderzoek te komen praten. Misschien kan het helpen dat ik net als de minister Kortrijkzaan ben en we dus het West-Vlaamse DNA delen.”