Sinds 2006 waren er regelmatig metingen van de PFOS-concentraties in het lozingswater. Daaruit blijkt volgens VRTNWS dat 3M herhaaldelijk de maximumwaarde uit zijn eigen omgevingsvergunning uit 2008 – 30 microgram per liter – overschreed, met piekwaarden boven de 500 microgram per liter, of 16 keer de maximumnorm.

3M stopte in 2002 met de productie van PFOS, maar het lozen van vervuild afvalwater ging de jaren daarna verder. In die periode waren er ook nog geen maximumnormen vastgelegd. De eerste vaststellingen leidden in 2008 wel tot een verscherping van de milieuvergunning voor onder andere de PFOS-concentraties in het lozingswater.

Verder gebeurde er met de meetresultaten sinds 2011 niet heel veel, schrijft VRTNWS. De piekwaarde van 500 microgram per liter werd bijvoorbeeld niet doorgegeven aan de milieu-inspectie, volgens de VMM omdat de meettechniek nog niet op punt stond en dat er geen afspraken of instructies waren om de resultaten door te geven. In 2016 gaf de VMM de overschrijdingen wél door, maar daar gebeurde dan weer niets mee omdat de eigen metingen van de milieu-inspectie niet diezelfde piekwaarden vertoonden. Hoe dat komt, is volgens VRTNWS niet helemaal duidelijk.

Boete van 7.200 euro

Pas in 2019 treedt de milieu-inspectie voor het eerst bestraffend op. 3M krijgt een pv en moet uiteindelijk een boete van 7.200 euro betalen. Ondertussen zijn een aantal dingen in beweging gekomen en is er een parlementaire onderzoekscommissie opgericht. De vraag is waarom 3M zo lang vrije baan kreeg.

Voormalig minister Joke Schauvliege, die tussen 2009 en 2019 op Leefmilieu, reageert kort aan VRTNWS. “Als dat zo is, zal de onderzoekscommissie dat moeten uitklaren. In ieder geval werkt de milieu-inspectie totaal onafhankelijk.”

Zuhal Demir, de huidige minister van Omgeving, wil niet vooruitlopen op het werk van de onderzoekscommissie. “Ik ga ervan uit dat alle diensten die betrokken zijn en hun onderlinge samenwerking voorwerp zullen zijn van de onderzoekscommissie. Als er een systeemfout was of te veel verkokering, moet dat aangepakt worden voor de toekomst.”