De inhuldiging van het beeld van Anne Frank op de joodse begraafplaats van Oisterwijk in Nederlands Brabant, met van links naar rechts Claude Marinower, Mieke en Diana Coppens, de burgemeester van Oisterwijk, initiatiefnemer André Verhoeven en Katrien Schryvers. — © rr
Beeld Anne Frank van Zoerselse kunstenares van tuin Achterhuis naar joodse begraafplaats verhuisd
Een beeld van Anne Frank gemaakt door de Zoerselse beeldhouwster en ereburger Mariëtte Coppens werd zondag op de negentigste verjaardag van de kunstenares ingehuldigd op de joodse begraafplaats in Oisterwijk bij Tilburg. Dat beeld stond sinds 2013 in de tuin van het wereldberoemde Achterhuis in Amsterdam waar Anne Frank ondergedoken zat. Door de herinrichting van de tuin kon het er niet blijven, maar het heeft nu een mooie bestemming gevonden.
Mariëtte Coppens kon er zelf niet bij zijn. Ze verblijft al een tijdje in woonzorgcentrum De Buurt in Zoersel. Het bronzen beeld van Anne Frank is het laatste dat ze maakte. “Mama was toen al tachtig”, vertelt Mariëttes dochter Mieke Coppens, die samen met zus Diana de inhuldiging bijwoonde. “Toen onze vader Pol Van Esbroeck (1911-2010) overleed, verschenen er heel wat artikels in de pers. Onze ouders waren als kunstenaarskoppel bekend omdat ze samen in de takken van de oude linde van Zoersel het verhaal van De Loteling hebben uitgehouwen. Vader gaf ook les aan de academie.”
Mariëtte Coppens in 2011 toen ze aan het beeld werkte. — © rr
Mariëtte Coppens in haar atelier, boetserend aan het beeld van Anne Frank. — © rr
De Nederlander André Verhoeven uit Oisterwijk, een gemeente naast Tilburg, leest ook Vlaamse kranten. Hij zag de artikels en werd diep getroffen door de beelden van Mariëtte en Pol. “André is iemand die zich bezighoudt met de herdenkingen rond de Tweede Wereldoorlog. Hij kwam naar Zoersel en vroeg mama een beeld van Anne Frank te maken. Mama was toen al dementerend”, vertelt Mieke. “Maar ze had het dagboek van Anne Frank gelezen en was heel gemotiveerd om deze laatste opdracht tot een goed einde te brengen. Bovendien voelde ze zich als oorlogskind verbonden met Anne Frank. Anne werd geboren op 12 juni 1929, mama op 13 juni 1931. Ze verschillen maar twee jaar en een dag en zijn allebei junikinderen.”
Lachende Anne
Mariëtte Coppens boetseerde een lachende Anne, zoals iedereen haar van de foto’s kent, toen ze nog niet ondergedoken zat. Maar ook een iets oudere Anne, die terugblikt op een leven dat de laatste maanden in concentratiekamp Bergen-Belsen alleen miserie heeft gekend. “Het is een sereen beeld geworden, met geloken ogen. Ze weet dat het leven voor haar al voorbij is, nog voor ze zestien jaar oud is”, zegt Mieke.
Mariëtte Coppens — © rr
Op 18 juni 2013 werd het beeld geplaatst in de tuin van het Achterhuis. Maar door de renovatie van de tuin moest het beeld eind 2019 het veld ruimen. Omdat er in Amsterdam geen plaats was voor een vierde beeld van Anne Frank, vond het nu een nieuwe plaats op de joodse begraafplaats van Oisterwijk, waar André Verhoeven ook actief is. Diana en Mieke Coppens schonken het beeld aan de Stichting Behoud Joodse Begraafplaats Oisterwijk.
“Wij zijn als familie heel blij, zeker omdat een zaailing van de witte paardenkastanje die in de tuin van het Achterhuis stond en waar Anne Frank over schreef in haar dagboek, in Oisterwijk staat. Meer: het beeld werd zo geplaatst dat Anne hier opnieuw naar die boom kijkt”, zegt Mieke. “Wat het bijzonder maakt is dat Helga Deen en haar familie hier begraven liggen. Zij was ook een holocaustslachtoffer dat net als Anne een dagboek bijhield.”
Het beeld van Anne Frank. — © rr
Een lokale muziekvereniging speelde zondag het thema van Schindler’s List. Mariëttes achterkleindochter Lina, even oud als Anne toen ze ondergedoken zat, las het dagboekfragment van 13 juni 1944 voor, te beginnen met “Lieve Kitty”. Op 4 augustus werd Anne Frank opgepakt.
De inhuldiging gebeurde in intieme kring door de coronamaatregelen. Claude Marinower woonde de plechtigheid bij namens de Antwerpse joodse gemeenschap. Vlaams volksvertegenwoordiger en gemeenteraadslid Katrien Schryvers (CD&V) hield een toespraak als fiere Zoerselaar en roemde de vredesboodschap die Mariëtte via haar beeld bracht. Zij was er als toenmalig schepen van cultuur in 2013 in Amsterdam ook bij.
“André Verhoeven had 120 rode rozen meegebracht”, vertelt Mieke Coppens. “Een deel ben ik nadien naar mama in het rusthuis gaan brengen. Ik weet niet of ze nog beseft heeft dat ze verjaarde, laat staan dat we iets over de inhuldiging van het beeld konden vertellen. Maar ze zal zeker genieten van die rozen.”
Het Beeldenhuis van Mariëtte Coppens/Pol Van Esbroeck aan de Gagelhoflaan 38 in Zoersel is op afspraak te bezichtigen, mail dianacoppens@skynet.be.
Mariëtte Coppens en André Vermeulen, die het initiatief nam voor het beeld. — © rr
Mariëtte Coppens in 2011 in haar atelier. — © rr
Mariëtte Coppens in haar atelier. — © rr
Hoofdpunten
Wie is de steenrijke barones die op straat werd doodgeschoten door haar stiefzoon?
Zeven aanhoudingen na verijdelde terroristische aanslagen: 20-jarige uit Merksem is hoofdverdachte
Wolf vijf keer gezien in Gooreind in half uur tijd: Welkom Wolf roept op om foto’s te sturen
Op bezoek in de bedreigde treinstations van de provincie Antwerpen: “Zo weinig reizigers? Ik stel me vragen bij die telling”