Doctoraatsstudent Jeroen Van Cutsem (VUB) onderzocht in hoeverre mentale vermoeidheid een impact heeft op fysieke prestaties en welke factoren daarbij meespelen. Hij testte zo’n zestig mensen om dat te weten te komen.

Eerste conclusie: het volstond om de proefkonijnen 45 minuten intensief computerwerk te geven om te komen tot een gevoel van mentale vermoeidheid en verminderde breinactiviteit.

Alles zwaarder

“Fysiek gezien verandert er niets als we mentaal moe zijn”, zegt Van Cutsem. “Er is geen veranderende hartslag, geen hogere bloeddruk en geen snellere verzuring. Toch dalen de fysieke prestaties en voelt een inspanning zwaarder aan.”

Verder onderzoek toonde ook aan dat iemand die zich oncomfortabel voelt, bijvoorbeeld bij sporten bij 31 graden tegenover 21 graden, tot 37 procent slechter presteert. “Wij hebben die temperatuurverschillen ­nagebootst met een warm dekentje op de rug. En zelfs dan was er al een terugval van 9 procent. Maar ook hier veranderde er in het lichaam zelf niets wezenlijks. De proefpersonen voelden het gewoon aan als oncomfortabel.”

Koffie werkt

Opvallend genoeg blijkt er geen verschil op te duiken tussen getrainde en niet- ­getrainde proefpersonen. “Uit ons onderzoek blijkt niet dat sporters beter bestand zijn tegen de effecten van mentale vermoeidheid. Eerder onderzoek beweert van wel maar dat konden wij niet bevestigen.”

Een oplossing is er ook. De onderzoekers ontdekten dat een ‘cafeïnespoeling’ al volstaat voor een betere communicatie in onze hersenen. “Handig voor wie geen koffie drinkt: het spoelen van de mond alleen geeft een boost, omdat in de mond voldoende receptoren aanwezig zijn. Het kan een trucje zijn voor sporters vlak voor een wedstrijd.”

Omgekeerd kunnen we mentale vermoeidheid aanpakken door te gaan sporten, bijvoorbeeld na een vermoeiende werkdag achter het scherm.