Vidiadhar Surajprasad Naipaul werd geboren op 17 augustus 1932 op het Caraïbische eiland Trinidad, in een familie van Indiase origine. Dankzij een beurs kon hij op 18-jarige leeftijd studeren aan Oxford. Daar ontmoette hij zijn eerste vrouw Patricia Hale, waarmee hij samenbleef tot haar door in 1996.

Na enkele jaren waarin hij actief was als journalist voor Britse media begon Naipaul romans te schrijven. De eerste speelden zich nog af in Trinidad. Daarna exploreerde hij Afrika, Azië en Latijns-Amerika. Zijn indrukken legde hij naast romans vast in reportages en essays.

In ‘An area of darkness’ uit 1964 (in het Nederlands: ‘Een domein van duisternis’) analyseerde hij kritisch de menselijke verhoudingen in India, het land van zijn voorouders. In ‘Among the believers: an islamic journey’ uit 1981 (‘Onder gelovigen’) toonde hij zich islamkritisch. De roman ‘A bend in the river’ uit 1979 (‘Een bocht in de rivier’) gaat over de chaos en de dictaturen in Afrikaanse landen die onafhankelijk waren geworden.

Naipauls sterkte waren zijn klare en heldere taal, zijn grondige research en zijn nauwgezette waarnemingen. Koningin Elizabeth II sloeg hem in 1990 tot ridder. In 2001 kreeg hij de Nobelprijs voor de Literatuur. Hij ontving ook de Man Booker Prize in 1971 voor ‘In a free state’ (‘Een staat van vrijheid’).

Critici verweten V.S. Naipaul arrogant en grof te zijn. Hij zou de wereld vooral vanuit het oogpunt van het koloniale gezag bekijken.

In 2008 verscheen de geauthoriseerde biografie ‘The world is what it is’ (‘De wereld is wat ze is’). De Britse literatuurwetenschapper Patrick French beschrijft er weinig flatterend in hoe de Nobelprijswinnaar zijn eerste echtgenote en zijn jarenlange geliefde decennialang vernederde.

In zijn laat werk, in romans als ‘Half a life’ uit 2001 (‘Een half leven’) en ‘Magic seeds’ uit 2004, behandelde V.S. Naipaul opnieuw de onderwerpen van identiteit en ontworteling. De wereldberoemde schrijver laat zijn tweede vrouw Nadira en een dochter na.