Door een onverwachte halvering van de financiering voor personeel dreigen meer dan 200 opvangplaatsen voor kinderen en jongeren met psychische problemen te verdwijnen. Ook bij ZNA Antwerpen, waar nu 31 plekken zijn, zal minder plaats zijn. “Een absolute ramp”, klinkt het binnen de sector.
Bitter nieuws voor minderjarigen met psychische problemen: het personeelsbudget voor therapeuten in de dagpsychiatrie slinkt met de helft. “Het gaat om getraumatiseerde jongeren die soms dagelijks aan zelfmoord denken. Ik begrijp deze besparing helemaal niet”, zegt kinderpsychiater Peter Adriaenssens. “Met deze beslissing gaan we terug naar de situatie van 1964”, zegt ook het medisch diensthoofd jeugd- en kinderpsychiatrie van Ziekenhuis Netwerk Antwerpen (ZNA), Linda Van Grootel.
Wat is er precies aan de hand? Kinderen met ernstige psychische en psychiatrische aandoeningen werden vroeger vaak in gesloten instellingen behandeld. Hoewel die isolatie rust en kalmte moest bieden, gaf dat sommige inwoners integendeel meer stress. Daarom ontwikkelden therapeuten een meer open model van dagbehandeling.
In dat systeem gaan jongeren overdag naar de afdeling kinder- en jeugdpsychiatrie in een algemeen ziekenhuis in de buurt, waar ze sessies krijgen met als enige bedoeling het vertrouwen in het eigen zelf te herstellen. Daarna mag de jongere terug naar huis, naar de vertrouwde omgeving.
Felbegeerde plaatsen
Samen met het ziekenhuis van Jette (Brussel) telt Vlaanderen ongeveer tachtig van die plaatsen, en die zijn felbegeerd, getuige ook de lange wachtlijsten. De dagelijkse begeleiding van een groep van acht jongeren bestaat doorgaans uit twee begeleiders, eventueel aangevuld met gespecialiseerde therapeuten. In dat personeelsbudget heeft minister van Volksgezondheid Maggie De Block (Open Vld) nu fors het mes gezet. Over drie jaar tijd slinkt het met de helft.
“Met de beslissing van de minister zijn we niet meer in staat om de hulp te geven die nodig is. ZNA beschikt op dit moment over 31 plaatsen. In samenwerking met andere partners komen daar binnenkort nog eens acht extra plaatsen bij. Maar met de nieuwe normering zal er niet genoeg geld zijn voor personeel”, waarschuwt Linda Van Grootel. Hoeveel plaatsen deze beslissing gaat kosten, kan ze nog niet zeggen. “Maar het is zeker dat we zullen moeten inkrimpen.” In heel Vlaanderen zijn op korte termijn 79 dagplaatsen in algemene ziekenhuizen bedreigd.