Wat zegt het voorstel?

* Iedere rechtbank van eerste aanleg krijgt een familie- en jeugdrechtbank. Die heeft drie kamers: een familiekamer voor alle burgerlijke zaken binnen het gezin (o.a. echtscheiding, voorlopige maatregelen rond alimentatie of bezoekrecht), een jeugdkamer (voor minderjarigen in problemen, geesteszieke en criminele minderjarigen) en een specifieke kamer voor criminele boefjes die naar de strafrechter voor volwassenen of naar assisen worden gestuurd. Intrafamiliaal geweld en incest blijven zoals nu bij de strafrechter. Maar de spoedeisende familiezaken in kort geding verhuizen van de rechtbank van eerste aanleg naar deze nieuwe familie- en jeugdrechtbank, behalve bij extreem-dringende zaken (die bij de rechter thuis worden beslist).

* Iedere familie krijgt één dossier. Bij de jeugdkamer krijgt iedere minderjarige één dossier.

* In vier gevallen wordt hoogdringendheid verondersteld: in geschillen over het ouderlijk gezag, over gescheiden verblijfplaatsen van de echtgenoten, over de verblijfsregeling voor de kinderen en over het recht op persoonlijk contact met de kinderen. De procedure wordt in deze zaken veel sneller en soepeler. Bovendien blijft dezelfde rechter altijd bevoegd.

* Ook voor ruzies over onderhoudsuitkeringen blijft altijd dezelfde rechter bevoegd.

* Alle betrokkenen moeten persoonlijk voor de rechter verschijnen als het om zaken gaat waar de kinderen bij betrokken zijn. In die zaken moet ook eerst bemiddeling worden voorgesteld. Maar bij zaken zonder kinderen, wordt de verplichte aanwezigheid van de ruziënde echtelieden in bepaalde gevallen afgeschaft. Zo zullen de eisers van een echtscheiding door onherstelbare ontwrichting niet meer persoonlijk moeten verschijnen.

* Als problemen van kinderen aan bod (o.a. afstamming, ouderlijk gezag, adoptie, voogdij) komen, is de zitting met gesloten deuren.

* Minderjarigen hebben het recht om gehoord te worden vanaf 12 jaar en eventueel vroeger, vanaf het moment dat ze het vereiste onderscheidingsvermogen hebben.

* Minderjarigen krijgen recht op een advocaat.

* De bevoegdheden van de vrederechters worden uitgebreid. Ze worden bevoegd voor àlle zaken tot 2.500 euro. Nu is dat nog 1.860 euro. In die zaken is geen beroep meer mogelijk.

JDW