“Het begon ooit met een 11 juli-misviering, maar het is uitgegroeid tot een herdenkingsmis voor de slachtoffers van het hechteniskamp Lokeren”, zegt Dirk Van den Berghe die de herdenking organiseert. Tot die gevangenen behoorden ook schrijver Filip De Pillecijn en zijn broer Jef. “Mijn nonkel werd als literair gevaarlijk beschouwd en heeft jaren opgesloten gezeten, waarvan een groot deel in een isoleercel. Daar heeft hij zijn beste boeken geschreven”, weet zijn nicht Lutgarde de Pillecijn.

Het verhaal van haar vader is nog schrijnender. Tijdens de Tweede Wereldoorlog overleed de burgemeester van Eksaarde. Stan De Bruyne die toen burgemeester van Lokeren was, wou dit aangrijpen om Eksaarde aan te sluiten bij Lokeren. “Mijn vader was gepensioneerd hoofdonderwijzer en werd daarop gevraagd om tijdelijk burgemeester te worden, alhoewel hij geen politicus was. Na de bevrijding werd hij hiervoor opgesloten, hij was immers een oorlogsburgemeester geweest. Pas na vijf maanden werd hij in eer gesteld”, blikt Lutgarde de Pillecijn terug op de repressieperiode.

De kampmis van zondag zou de laatste geweest zijn bij gebrek aan organisatoren. Omdat de Paterskerk bomvol zat en er zoveel applaus volgde toen de nog levende kampbewoners werden gehuldigd, overweegt Van de Berghe toch om ermee door te gaan. Zijn schoonvader was eveneens een gevangene in het kamp en organiseerde mee een opstand die hardhandig door de rijkswacht werd neergeslagen.