Van Rompuy zal de komende weken discreet overleg plegen met de leiders van de politieke fracties van het nieuw verkozen Europees Parlement en met staatshoofden en regeringsleiders. Daarnaast gaat de Belg ook gesprekken voeren met onder meer EVP-boegbeeld Jean-Claude Juncker, die als topkandidaat van de grootste politieke partij mag proberen om alvast in het Europese halfrond een voldoende groot draagvlak voor zijn benoeming te vinden.

Europees beleid

De brede consultatieronde gaat niet enkel over de opvolging van Barroso, maar ook over de strategische prioriteiten van Europa voor de komende vijf jaren. Hij lijstte al enkele prioriteiten op: groei en werkgelegenheid, een goed functionerende economische en monetaire unie, klimaatverandering, een eengemaakte energiemarkt en het indijken van de afhankelijkheid van buitenlandse leveranciers, het vrij verkeer van personen en de strijd tegen illegale immigratie en misdaad.

Op de Europese top van 26 en 27 juni zal Van Rompuy bij de staatshoofden en regeringsleiders verslag doen van zijn opdracht. Het komt uiteindelijk hen toe om met een gekwalificeerde meerderheid een kandidaat voor te dragen die de komende vijf jaar de Europese Commissie moet leiden. Die kandidaat moet vervolgens de zegen krijgen van een absolute meerderheid van de Europarlementsleden.

Lastige klus

Voor Van Rompuy wordt de klus één van de laatste, maar allicht ook één van de moeilijkste uit zijn Europese carrière. De benoeming van de nieuwe Europese topjobs -ook de functies van Van Rompuy zelf en buitenlandvertegenwoordigster Catherine Ashton zijn binnenkort vacant- vormt immers een kluwen van institutionele, partijpolitieke en nationale belangen.

Zo wil het Europees Parlement absoluut dat de topjob in het Berlaymontgebouw wordt toevertrouwd aan één van de spitzenkandidaten die de politieke partijen in de verkiezingscampagne op het schild hebben gehesen. Dat principe is veel minder evident voor regeringsleiders, niet enkel voor de Britse premier David Cameron, maar ook voor sommige leiders van EVP-signatuur.

Samenwerking

Van Rompuy lanceerde alvast een oproep aan de Europese instellingen om constructief samen te werken om de komende jaren de strategische doelstellingen van Europa waar te maken. "Dit vereist een gemeenchappelijk begrip van wat best op Europees niveau wordt gedaan en wat best op nationaal niveau wordt gedaan", aldus de Europese Raadsvoorzitter.

De Europese leiders blikten dinsdagavond ook terug op de voorbije Europese verkiezingen. Die werden in onder meer Frankrijk en Groot-Brittannië gekenmerkt door een nieuwe opstoot van populistische en extremistische partijen, maar Van Rompuy stelde ook vast dat die tendensen in andere landen afwezig bleven. "Uiteraard verschilt de situatie in elk land, met een mix van continuïteit en verandering", luidde het.

Oekraïne

Naast de Europese stembusslag werden ook de Oekraïense presidentsverkiezingen van 25 mei tegen het licht gehouden. De Europese leiders riepen Rusland op samen te werken met het nieuwe bewind in Kiev, voort te zetten met de terugtrekking van de troepen aan de grenzen en ervoor te zorgen dat separatisten en wapens niet langer de grens met Oekraïne kunnen oversteken. Nieuwe economische sancties tegen Rusland liggen er momenteel niet op tafel.

Belga, foto Belga