Paul Reeckmans, voorzitter van het Leuvens Historisch Genootschap, kreeg het gruwelijke verhaal te horen van de marteling van Prosper Weynants (alias Speire) via kleinzoon Lowie Weynants, die ondertussen in Lede woont. "Hij schreef me in een lange brief het verhaal uit, zoals hij het hoorde uit de mond van zijn tante Victorien, Prospers zus. Zij beschrijft met veel detail hoe in de laatste dagen van augustus de Duitsers met hun wraakacties begonnen", zegt Reeckmans.

"De Duitsers waren nog maar een dag of vier in Leuven en het zat er al bovenarms op", zegt Lowie in zijn brief. "Ze waren op malkander aan 't schieten, maar het waren natuurlijk de Leuvenaars die het gedaan hadden. Dus begonnen ze Leuven in brand te steken. Ze arresteerden mensen, om het even wie, ook Speire die juist van zijn werk kwam."

Op het plein voor het station werden Prosper en de andere gevangenen bevolen een grote put te graven. Het duurde echter niet lang of Weynants werd uit de massa gepikt: "Hé, du da, der lange ja, hier kommen, schnell!", roepen de Duitsers. En daarmee begint voor de onfortuinlijke Leuvenaar een martelgang. De Duitsers bonden hem op het wiel van een kanon, zoals Christus aan het kruis. Prosper was echter te groot en stak er aan de vier kanten van het kanon uit. Wanneer de soldaten met het tuig begonnen rond te rijden werd Prosper gruwelijk verminkt.

"De mensen die al buiten durfden komen, bonden toen met stukken koord Prospers stompen af, want hij bloedde", schrijft Lowie. "Hij leefde nog een beetje en is nog even bijgekomen om te zeggen wie hij was, zodat iemand zijn vrouw kon gaan verwittigen. Ze hebben Speire toen op een stootkar gelegd, en hebben hem zo terug naar Leuven gereden, waar hij nog enkele dagen heeft geleefd tot de dokter hem morfine gaf. Anders was hij er misschien nog doorgekomen."

Aantal gesneuvelden aan het front: 153

Aantal gesneuvelde burgers: 233

Schade: de Grote Markt, de Oude Markt, de Tiense-, Naamse-, Brusselse- en Parijsstraat werden getroffen door de brand. Ook de buurt rond het toenmalige slachthuis (nu de Pensstraat) en de toenmalige Statiestraat (nu de Bondgenotenlaan) moesten eraan geloven. Monumenten als de universiteitsbibliotheek en de Sint-Pieterskerk ontsnapten ook niet aan de vlammen.

Matthieu Van Steenkiste

Foto GvA (boven): Stationsstraat in Leuven tijdens WOI

Foto GvA: Diestsestraat in Leuven tijdens WOI