Marc Callu: "Vroeger was gokken op het internet volledig verboden. Maar dat was niet houdbaar. Volgens de nieuwe wet van 2011 mogen bedrijven die van de kansspelcommissie een vergunning gekregen hebben wél kansspelen uitbaten op het net, dus op websites, tablets, smartphones e.d."

Peter Naessens: "Een online exploitatievergunning is pas mogelijk als je ook in de "reële wereld" kansspelen aanbiedt. Een bestaand casino, speelautomatenhal of wedoperator kan dus een vergunning krijgen. Maar de tweede voorwaarde is dat de server van waarop de kansspelen in België worden aangeboden in België staat. Vooraleer de Kansspelcommissie een online gokvergunning uitreikt controleren we ter plaatse of de server die de website beheert in België staat." (Wat de nieuwe kansspelwet van 2011 allemaal zegt, leest U hier, nvdr).

1. INTERNETGOKKEN IN CIJFERS

Wie gokt op het net?

Peter Naessens: "In 2013 zal zo'n 100 miljoen keer op een legale internetwebsite worden aangelogd . Wij tellen meer dan 400.000 spelers op de legale websites . Twee op de drie zijn tussen de 22 en de 40 jaar, maar 6,4% is boven de zestig en 3,4% tussen de 18 en de 21 jaar (wedden mag nl. vanaf 18 jaar). 72% zijn mannen."

"Tot januari 2013 was de groep spelers in de reële wereld even groot als de groep die het online probeerde, maar sindsdien is de online-groep groter geworden."

Voor hoeveel?

"De gemiddelde inzet op het internet is 10,32 euro per spel."

Wanneer?

"De KSPC vergeleek het spelersgedrag in oktober 2011 met het spelersgedrag in oktober 2012. Men speelt de hele week op ieder uur van de dag. Vanaf 10 uur 's morgens stijgt het aantal gokkers tot 20 uur. Dan daalt het weer, maar na 23 uur zitten nog altijd 50.000 mensen te gokken op de legale sites."

Hoe lang?

"De helft gokt minder dan een half uur, maar 34% gokt meer dan een uur."

Wat spelen ze?

"Ze dobbelen, spelen poker of zetten in op een slotspel, maar we vermoeden dat weddenschappen al 40% van het online kansspelaanbod inpalmt."

"De online weddenschappen zijn voornamelijk sportweddenschappen. Het wedden op een evenement (bijvoorbeeld wie volgt Herman Van Rompuy op?) dient eerder om spelers aan te trekken. Er wordt vooral gewed op voetbalwedstrijden (75%), maar in België wedt een kleine groep spelers ook op bijvoorbeeld ijshockey. Hier is de inzet groter: 15 euro gemiddeld en we zien vooral een toename van live betting (wedden tijdens evenementen zoals voetbalwedstrijden): tot 40% van het totaal aanbod aan weddenschappen. Bij sommige grote operatoren zien we zelf dat 60% van hun wedactiviteiten live betting zijn."

"Vergeet niet dat het Europees parlement live betting overal wil verbieden. Dat schrijft het Fox-rapport dat op 11 september jl. werd goedgekeurd. Volgens het Europees Parlement kan live betting niet omdat de integriteit van de sport hierdoor in gevaar kan komen. Een voetballer kan makkelijk met een speler afspreken om iets te doen waardoor hij een gele kaart zal krijgen. Het resultaat van een weddenschap wordt zo gemanipuleerd."

"In België verbieden wij alleen live betting als het fraudegevoelig is en een individu het resultaat makkelijk kan beïnvloeden. Wedden dat een bepaalde speler een gele kaart krijgt of welke ploeg de volgende hoekschop zal nemen, willen we hier ook niet toelaten. Maar tijdens de match wedden dat ze met 3-0 zal eindigen is in België niet verboden omdat er meerdere personen bij betrokken zijn. En er was in ons land nog geen enkel schandaal met erkende wedfirma's rond live betting. Een algemeen verbod dreigt jongeren te veel naar niet-Europese sites te jagen en dan zijn wij alle controle kwijt."

Hoeveel gokwebsites zijn erkend?

"Momenteel zijn 41 sites erkend: 7 zijn verbonden aan een casino, 22 aan automatenhallen en 12 aan wedorganisatoren. Vijf van deze sites zijn gemengd, ze bieden zowel kansspelen als weddenschappen aan."

Hoe groot is de markt?

"Zonder de Nationale Loterij vertegenwoordigt het online gokken bij ons 25% van de hele kansspelmarkt. Dat is veel, want het Europees gemiddeld ligt eerder rond de 10%. In vergelijking met 2012 gaan we in 2013 naar een verdubbeling van de markt qua bestedingen. Ook zijn er aanwijzingen dat de reclamebestedingen voor gokken verdubbeld zijn."

"Voor 2013 schat de KSC de belastbare omzet voor online gokken op 100 miljoen euro . Daarop moet 11% belastingen betaald worden. De opbrengst voor de regio's is dus ongeveer 11 miljoen euro."

2. HET BELEID OVER INTERNETGOKKEN

Marc Callu: "De 41 goksites die zijn toegelaten staan op een openbare witte lijst. Daarnaast hebben wij ook een zwarte lijst met 82 illegale websites. Dat zijn goksites die Belgische spelers aantrekken door hun taal en publiciteit, maar die geen vergunning hebben. Het parket kan de domeinnamen in beslag nemen als hun naam eindigt op .be of .eu. Deze illegale domeinnaam is dan niet meer bruikbaar. Daarnaast heb je de illegale websites die eindigen op .com doordat ze zich richten zich op de hele wereld. Daarvoor hebben we een stoppagina ontwikkeld. De toegang tot deze website wordt dan geblokkeerd door de Internet Service Providers (ISP)."

"De toegang tot sites blokkeren werkt misschien niet bij kinderporno, maar wel bij kansspelen. Er is immers een wettelijk alternatief en Belgen spelen altijd liefst legaal. Vaak wisten spelers zelfs niet eens dat hun favoriete goksite illegaal was. Bovendien communiceren we nu dat bepaalde sites illegaal zijn. Hierdoor verliezen de illegale operatoren klanten en geld."

"Dit gezegd zijnde. Je hebt naast onze witte en zwarte lijst nog honderden andere bereikbare goksites, maar die zijn niet noodzakelijk op België gericht. Het huidige illegale aanbod van gokwebsites in België wordt op 100 geschat."

Haalt dit beleid iets uit?

"Absoluut. Van de naar schatting 500.000 gokkers op het internet, hebben we nu 70% naar legale websites gehaald. Op die sites is de speler beter beschermd: als hij bv. zijn geld niet krijgt, dan kan hij makkelijker de KSC contacteren of naar de rechtbank stappen om dat geld op te eisen. Dat kon vroeger niet." "Spelers op die legale sites zijn ook niét strafbaar, de anderen kunnen tot 150.000 euro boete en tot drie jaar cel krijgen. En een derde voordeel is dat de staat hiervan belastingen int."

"Ons systeem is goed omdat het én de speler beschermt, maar ook omdat het de rentabiliteit garandeert voor de gokbedrijven."

Wat zijn de problemen nog?

"Er moeten nog altijd belangrijke uitvoeringsbesluiten worden gemaakt en de huidige minister van Justitie doet hieraan helemaal niets. Er zijn nl. inperkende maatregelen nodig, zodat de spelers beschermd worden tegen verslaving en de samenleving tegen criminaliteit en overdadig gokken."

"Daarvoor moeten een vijftal koninklijke besluiten worden goedgekeurd over de manier hoe je spelers moet uitsluiten, hoe je het maximum toegelaten uurverlies (nu in reële casino's 70 euro, in automatenhallen 25 euro en bij bingo's in cafés 12,5 euro) online gaat toepassen, hoe je de servers beter kan controleren, hoe je de eerlijkheid van de kansspelen kan controleren, welke spelen mogen worden aangeboden en hoe de leeftijd en identiteit moet worden gecontroleerd. De wet werd in 2010 hoogdringend gestemd, de ontwerp-Koninklijke Besluiten zijn al gemaakt, maar nu ligt alles stil. De KSC is ook gestopt met het schrijven van nieuwe ontwerpen van koninklijk besluit. Nochtans moet je voor online regulering kort op de bal kunnen spelen."

"Direct gevolg hiervan is dat het maximumuurverlies op het internet niet meer gecontroleerd wordt en dat nog geen enkele server na zijn ingebruikname werd gecontroleerd. Er is ook nog geen enkele speler bestraft en geen enkel stuk (informatica)-materiaal in beslag genomen. Dat kan allemaal volgens de wet, maar er zijn geen uitvoeringsbesluiten voor."

"Een ander probleem is dat onze wet nog altijd ter discussie wordt gesteld omdat ze volgens Europa indruist tegen het vrij verkeer van diensten. Voor onze inspecties moeten wij naar de server gaan die de goksite uitbaat. Maar als die in Malta staat, dan heeft dat geen zin, want op het moment dat wij onze controle kunnen doorvoeren, is alles al veranderd. Daarom willen wij dat die server in België staat."

"Europa vindt dat wij door die eis onze markt afsluiten. Maar dat is niet zo, want die server kan toch verbonden zijn met servers van andere landen. Europa zegt dan: "Waar staat dat in de wettelijke regeling" en dan moeten wij antwoorden: "Nog nergens, het staat in een ontwerp-KB dat nog niet is goedgekeurd en gepubliceerd in het Staatsblad". De Europese Commissie wil nu starten met een inbreukprocedure (waarbij België wordt aangeklaagd bij het Europees Hof van Justitie, met mogelijk boetes tot gevolg)."

Maar ondanks die afwezige KB's proberen jullie de wet toch toe te passen?

Peter Naessens: "Zoveel mogelijk. De Kansspelcommissie heeft daarom samenwerkingsakkoorden afgesloten met de banken en met de internetproviders. En we evalueren die jaarlijks."

"Aan de banken geven wij informatie over illegale goksites en zij vermijden dan professionele relaties met de bedrijven die de illegale sites uitbaten of ze onderzoeken of ze een einde kunnen maken aan hun professionele samenwerking. Die krijgen dan geen leningen meer en hun rekeningen worden geblokkeerd. Probleem is dat er niet één ondernemingsnummer per bedrijf is. We moeten een beroep doen op de private markt om 100% identificatie te bereiken en daar zouden we dan 25.000 euro voor moeten betalen. Het is dus helemaal niet zeker of de banken ooit al één rekening hebben geblokkeerd of één lening hebben geweigerd."

"Een tweede akkoord sloten we af met de grootste internetproviders, zodat die de toegang tot websites kunnen blokkeren als ze kennis krijgen van het illegaal karakter ervan. Dat is voor iedereen voordeliger. Het parket moet minder vervolgen en toch bestaat het misdrijf niet meer. Momenteel hebben wij al 82 websites geblokkeerd. Probleem hierbij is dat de FCCU (Federal Computer Crime Unit) plots niet meer wilde meewerken omdat ze alleen maar willen reageren op een bevel van een magistraat. Zo'n bevel is natuurlijk altijd tijdelijk (2 jaar momenteel), terwijl wij een definitieve oplossing willen. Wij willen bovendien een regeling voor minnelijke schikkingen, waarbij illegale goksites legaal kunnen worden tegen betaling. Dat gebeurde al één keer tot nu toe. Bwin betaalde aan het Brusselse parket 600.000 euro en is nu een legale website. Ook dit samenwerkingsakkoord moet dus bijgestuurd worden."

Hoe zit het met de zwarte lijsten van spelers?

"Gokverslaafde spelers kunnen zichzelf op een zwarte lijst, de EPIS-lijst, laten zetten. Dan kunnen ze niet meer deelnemen aan kansspelen. Als iemand een casino, speelzaal of legale goksite binnen wil, moet hij immers zijn identiteit laten controleren. Zo kan men de toegang van die verslaafde spelers weigeren. Een 20.000 personen in België vraagt om de toegang te weigeren."

"Op die EPIS-lijst staan momenteel meer dan 200.000 mensen. Hij bevat de namen van 80.813 mensen onder een collectieve schuldenregeling en 69.721 onbekwaamverklaarden. Daarnaast bevat hij ook de namen van 40.168 leden van de politie en van 4.192 magistraten, 1.503 notarissen en 561 deurwaarders, die door hun beroep geen toegang hebben tot casino's, speelautomatenhallen en goksites."

"Door de nieuwe wet van 2011 kunnen ook derden mensen op de zwarte lijst laten zetten. Het gaat dan om bezorgde ouders, maar ook OCMW's en casino-operatoren of in een extreem geval: de Kansspelcommissie zelf. Momenteel zijn 79 personen door derden op de lijst gezet. Interessant is dat we vaststellen dat derde personen ook aanvragen doen vanwege het online gokken. Dit betekent dat er ook bij internetgokken een zekere informele sociale controle bestaat."

Is België hiermee toonaangevend?

"Nergens ter wereld worden zoveel spelers uitgesloten en nergens werden webservices ontwikkeld die elke speler controleren bij het inloggen. Deze uitgesloten spelers proberen het soms even opnieuw. De groep die dat doet stijgt in absolute aantallen, maar ze daalt in procentuele cijfers. Dit kan erop wijzen dat het zin heeft de toegang tot deze websites te blokkeren. Hopelijk vinden deze mensen niet makkelijk hun weg naar illegale websites."

Een goede identificatie is dus cruciaal?

"Jazeker. Maar ook hier is de rol van de overheid soms moeilijk te begrijpen. De KSPC heeft zelf webservices ontwikkeld die de identiteit en leeftijd van de personen, die zich aanmelden, moeten controleren. Dit systeem zou quasi sluitend kunnen worden door een verbinding met het Rijksregister. Wettelijk mogen we dit, we hebben de steun van de privacycommissie, maar een KB moet het bedrag bepalen dat we moeten betalen aan het Rijksregister. Echter...niemand kan ons zeggen hoe groot dit bedrag moet zijn. De KSPC heeft zichzelf dan maar gelijkgeschakeld met een gemeente van 100.000 inwoners en wil jaarlijks 5.000 euro betalen aan een andere overheidsdienst voor deze verbinding, maar toch ligt dit voorstel ergens stof te vergaren."

"Nochtans kunnen minderjarigen, door het ontbreken van de connectie met het Rijksregister, makkelijk op legale websites spelen zonder dat men het echt weet, omdat wij zonder de verbinding met het Rijksregister verplicht zijn om te geloven wat de speler als identiteitsgegevens opgeeft. We hebben al een speler gevat die meer dan 300 valse accounts had aangemaakt en wij vrezen zelf dat 200.000 valse accounts zijn aangemaakt.”

En wat met de reclame voor online kansspelen?

Marc Callu: Meer en meer zie je reclame op televisie en internet voor online kansspelen. Wij mogen reglementair gezien een gokcampagne verbieden en dat gebeurde ook al een aantal keer. Bijvoorbeeld bij een gokoperator die het woord krediet gebruikte, of een televisiespot die gewone mensen die geen intentie hebben om te spelen probeerde aan te zetten tot gokken."

"Maar de vraag rijst: wat zijn de regels hiervoor? Een nieuw KB holt wellicht voortdurend achter de feiten aan, maar we grijpen deze tweedaagse evaluatie van de online gokmarkt aan om de Gezinsbond, de Jep, mediabedrijven en gokoperatoren samen te brengen in een debat over reclame. Wist je dat de illegale markt bonussen van meer dan 5.000 euro aanbiedt? We hebben nu intern beslist dat voor legale gokoperatoren 500 euro echt wel de limiet is, maar er is geen enkel wettelijk kader daarvoor. Terwijl we toch zouden moeten kunnen onderzoeken of het publiek geen verkeerd idee krijgt van deze bonussen."

"De mediabedrijven doen op dat vlak ook aan zelfregulering, zij weigeren sommige reclames, maar ook hiervoor zijn er nog geen openbare regels. Niemand wil reclame voor gokspelen net voor kinderprogramma's. Mooi, maar er is niks om dit te verbieden."

"Een ander probleem is dat vele uitgesloten spelers nog reclame voor internetgokken blijven ontvangen. Dat zou moeten stoppen. Hiervoor is er ook geen regeling en die moet er dus ook komen. Maar de KSC begint er niet meer aan omdat de voorstellen van de KSPC niet eens politiek bediscussieerd."

Jullie zijn niet tevreden over het kabinet van minister Turtelboom?

"Nee helemaal niet. Wij krijgen 0,0% steun van haar kabinet. En we staan niet alleen met onze kritiek, want het Rekenhof formuleerde de meeste van onze kritieken al in zijn rapport van 13 maart 2013."

"Die zijn drie in aantal:"

1. "Eerst en vooral neemt Turtelboom de nodige koninklijke besluiten niet, waardoor wij in het luchtledige werken. Er zijn er nog minstens tien nodig voor de hele sector, waarvan de helft voor het internetgokken. De ontwerpen zijn klaar, maar ze blijven liggen op het kabinet. Hierdoor missen we de wettelijke basis om de dingen te doen die we van de wet eigenlijk zouden mogen doen."

2. "Vervolgens heb je bezuinigingen op personeel en werkingsmiddelen. Wij hebben een potje van 17 miljoen van de sommen die de gokbedrijven moeten betalen om een vergunning te exploiteren. Maar dat geld mogen we niet gebruiken, het is geblokkeerd. Nochtans zou dat geld erg nuttig kunnen zijn voor twee studies die we absoluut noodzakelijk achten. Eén studie moet een hiërarchie van de kansspelen opstellen: welk spel is verslavender of gevaarlijker dan een ander, welk is relatief onschuldig e.d.? Een tweede studie moet de markt doorlichten. Nu moeten wij de sector die we moeten controleren smeken om cijfers en gegevens wat ze nu precies aan het doen zijn en dat kan toch niet. Nochtans geldt voor online nog meer het adagium meten is weten."

"Verder hebben we door de wet van 2011 wel heel veel werk bijgekregen (een verdubbeling), maar geen extra personeel. Er is nog altijd niemand voltijds met online gokken bezig. Sterker: net als alle andere overheidsdiensten moeten wij inleveren. Van een jong dynamisch persoon werd het contract niet verlengd en nu vraagt men ons zelf mensen te ontslaan."

3. "Tenslotte dreigen wij als regulator van de kansspelen meer en meer juridische problemen te krijgen omdat de perceptie bestaat dat de Nationale Loterij als enige gokoperator mee beslist over het beleid van de Kansspelcommissie. Onze raad van bestuur bestaat uit 12 mensen. Vier daarvan zijn verbonden aan de minister die de Nationale Loterij beheert. Als justitie dan ook niet langer thuis geeft, dreigt de onafhankelijkheid van de Kansspelcommissie in het gedrang te komen."

Is de Kansspelcommissie geen onafhankelijke regulator meer?

"Eén van de grote kritieken in de bankencrisis was dat de regulatoren (Federal Reserve in de VS, de Commissie voor Bank- en Financiewezen hier) hun job niet goed hadden gedaan. Ze hadden onvoldoende gecontroleerd. Ik vrees dat we in de kansspelsector in dezelfde richting evolueren. Wij hebben de indruk dat de overheid haar rol als regulator van kansspelen wil opgeven en alleen maar meer inkomsten wil krijgen. Is Justitie nog geïnteresseerd in inperkende maatregelen die gokverslaving moeten tegengaan of wil men eerder de budgettaire belangen bewaken? Is justitie nog geïnteresseerd in de bescherming van de bevolking tegen verslaving aan kansspelen? Dat is de grote vraag."

"Het is ter zake eveneens tekenend dat we er niet in geslaagd zijn om een fenomeen als kansspelen te laten opnemen als prioritair misdrijf in het nieuwe Nationaal Veiligheidsplan. Volgens de experts van de politiediensten was dit "een fenomeen zonder maatschappelijke impact."

"In Nederland wil men nu de vergunningen voor het uitbaten van goksites gaan verkopen aan de meest biedende. Wij vrezen dezelfde evolutie hier. Kan desnoods, maar alleen als er grondige inperkende maatregelen zijn. En onze regering neemt die niet. Dat is nefast voor de bescherming van de consumenten, voor de openbare orde (de criminaliteit kan stijgen), maar vooral vanuit ethisch standpunt. De boodschap die de goksector uitstraalt mag nooit zijn dat het interessanter is om geld te verdienen via gokken dan via werken en als je geen inperkende maatregelen neemt gaan we daar naartoe."

Jullie wijzen daarbij op het gevaarlijke fenomeen van het sociaal gokken?

Peter Naessens: "Inderdaad. Dat neemt almaar toe. Pas vanaf je 21ste mag je op slotmachines spelen, maar op de sociale websites zoals Facebook staat geen leeftijd. Er is zogezegd niets te winnen. Men speelt op slots in competities met zijn vrienden en de bedoeling is alleen om méér te winnen dan je vrienden en aan de top in het klassement te komen."

"Dit fenomeen is gevaarlijk omdat jongeren de indruk kunnen krijgen dat slotmachines onschuldig zijn. Wetenschappelijk onderzoek wijst uit dat mensen altijd hun winkansen overschatten en als overheid moeten we daarmee rekening houden. Jongeren wennen aan slotmachines en er ontstaat een stepping stone-effect. De sociale gamers worden in feite geleidelijk geronseld voor het echte gokken. Dit gaat over jonge, kwetsbare mensen die vaak erg eenzaam zijn en makkelijker verslaafd raken. We moeten hier iets aan doen, zowel door ook deze slotspelen te vergunnen, en door een maximale inzet per maand te bepalen (vb. 100 euro) voor de niet vergunde sociale spelen. De prijs van 2 computerspelen. Facebook is bereid mee te werken in onze strijd tegen dergelijke spelen, maar dan moeten we duidelijk aangeven wat illegaal is en daarvoor hebben we een KB nodig."

"Men schat dat tegen 2015 25% van de online gokmarkt uit sociaal gokken zal bestaan."

Een hele boterham, wat is de voorlopige conclusie over de internetmarkt in België?

Marc Callu: "Internetgokken zal niet meer verdwijnen. Het Belgisch systeem met zijn aanvullende vergunningen en zijn serververplichting slaagde erin om Belgische operatoren, die jarenlang geleden hebben onder illegale, oneerlijke concurrentie, terug voet aan grond te laten krijgen en dat terwijl nergens ter wereld meer spelers worden uitgesloten. De Kansspelcommissie heeft de grote lijnen van regulering neergepoot, maar nu hebben alle betrokken partijen nood aan meer stabiliteit en rechtszekerheid."

3. DE ANDERE KANSSPELEN

Hoe zit het met de andere kansspelen?

"De belspelletjes zijn gestopt in Vlaanderen, maar ze bestaan nog in Wallonië. En voor de spelletjes in andere media is er nog geen KB! Daar kan dus alles nog. Denk maar aan al die SMS-spelen die overal worden aangeboden."

"We hebben 800 vergunningen uitgereikt aan wedkantoren, 1.000 aan dagbladhandelaars en 60 aan mobiele wedkantoren. De wetgever wilde de wedmarkt in de reële markt onder het vergunningstelsel brengen en 2 jaar na inwerkingtreding zijn we daarin geslaagd. Maar ook niet zonder slag of stoot. Onze politiemensen hebben harde acties moeten voeren tegen criminele personen."

"De nieuwe kansspelwet laat ook pokeren en kleine kansspelen toe, het zogenaamde klein spel, als het niet meer dan vier keer per jaar gebeurt en als het om kleine bedragen gaat. Maar wat een klein bedrag is, is nog niet bepaald. Ook daarvoor missen we een KB. Daardoor blijven die spelen feitelijk nog altijd illegaal. De KSPC heeft dan maar zelf een tolerantiedrempel ingevoerd. Voor ons zijn prioritair: professionele pokerspelen, spelen waar minderjarigen of criminelen bij betrokken zijn of waarbij "cashgames" (geldmachines) worden gebruikt of wanneer reclame wordt gemaakt voor illegale websites. Een dossier is voor de KSPC niet meer prioritair wanneer er sprake is van de organisatie van een tornooi, eenmalig per maand en waarvan de inschrijvingskosten of de lidgelden de 20 euro niet te boven gaan. We raden de pokerorganisaties wel aan nog contact op te nemen met de lokale procureur en politiechef."

*****************************************

Lees ook:

De nieuwe kansspelwet van 2011 regelt internetgokken

Parket waarschuwt voor pokerspel

Kansspelcommissie wil nieuwe regels voor belspelletjes op tv

Het jaarverslag van de Kansspelcommissie over 2007

Het Gafi-rapport over voetbal en witwassen van misdaadgeld

*****************************************

Het dagelijkse nieuws over het justitiebeleid vindt U door in de functie "zoeken" rechtsboven op deze site de letters JDW in te tikken.

*****************************************