Het probleem is bekend. In de zaak-Van Uytsel lieten politie en gerecht aanvankelijk de piste naar Ronald Janssen liggen. Daardoor werd Janssen veel later gevat. Het Comité P kon onmiddellijk onderzoeken wat de politie fout deed, maar de Hoge Raad voor Justitie moest wachten tot het proces tegen Janssen volledig was afgerond om fouten van de magistratuur te onderzoeken. Dat is natuurlijk veel te laat.

Een soortgelijk probleem stelt zich in de zaak rond Jonathan Jacob, de jongen die overleed in een Mortselse politiecel na een gespierde tussenkomst van de Antwerpse bottinekes.

Comité J?

Renaat Landuyt (sp.a) stelde de oprichting van een nieuw Comité J bij het parlement voor om die onderzoeken naar fouten van het gerecht te voeren. Koenraad Degroote (N-VA) vond dat de Hoge Raad voor Justitie die onderzoeken onmiddellijk zelf zou moeten kunnen doen en niet na afloop van het assisenproces. Beide parlementsleden dienden wetsvoorstellen in. Maar nog geen werd goedgekeurd. Het voorstel van Degroote werd zelfs al uitdrukkelijk weggestemd op 10 juli 2012, hoewel de Hoge Raad voor Justitie al acht jaar lang vraagt wat Degroote voorstelde.

Geen Comité J!

Eerste advocaat-generaal van het Hof van Cassatie Patrick Duinslaeger stelde zopas in de Kamercommissie Justitie een andere oplossing voor. Er is volgens hem geen nieuw orgaan, zoals een Comité J, nodig om die onderzoeken te voeren, Cassatie kan die onderzoeken zelf doen.

Een onderzoek naar mogelijke fouten van het gerecht in een lopend onderzoek, zoals dat naar de moord op Van Uytsel of de dood van Jonathan Jacob, zou gezamelijk kunnen worden gevoerd door de procureur-generaal én de eerste voorzitter van het Hof van Cassatie in een "joint team". Dat zou kunnen op voorstel van het parlement, de minister van Justitie, de Hoge Raad voor Justitie of op eigen initiatief. Beide magistraten, die niets met het lopende onderzoek te maken hebben en slechts voor vijf jaar benoemd zijn, zouden de feiten in kaart laten brengen door twee onderzoekende magistraten. Die worden aangeduid door het College van Procureurs-generaal én door het College van de Zetel (dat alle rechtsprekende rechters vertegenwoordigt). Duinslaeger beklemtoonde dat het een "fact finding"-onderzoek moet worden.

Geen extra kosten

Het verslag zou rechtstreeks worden meegedeeld aan de autoriteit die het gevraagd heeft. Rechtstreeks aan het parlement bv. Cassatie zou erover waken dat het geheim van het onderzoek niet wordt geschonden. Het onderzoek zou voorrang krijgen op alle andere onderzoeken. Het voorstel van Cassatie zou niets extra kosten en snel kunnen worden afgerond.

Duinslaeger had een kant en klaar wetsvoorstel voor de parlementsleden klaar. Of dat nog gestemd zal geraken is maar de vraag.

Lees ook: Bedenkingen bij de zaak-Jacob En: Landuyt wil Comité J tegen procedurefouten En: Meerderheid vindt hervorming Hoge Raad Justitie niet dringend

JDW Archieffoto