El Haski stond met zijn kompanen destijds bekend als de 'cel van Maaseik'. Hij is islamtheoloog en volgde een militaire training in Afghanistan. A., één van de verdachten van de aanslag op een synagoge in Casablanca op 16 mei 2003, waarbij 45 doden vielen, had in een Marokkaanse cel verklaard dat El Haski in 2000 hoofd was geweest van de religieuze commissie van de GICM (de Groupe Islamique Combattant Marocain), een aan Al Qaida gelieerde terreurgroep. A. zou met El Haski in 2001 in Kaboel (Afghanistan) hebben gelogeerd in een "gasthuis" van de GICM waar de kaders opriepen tot aanslagen in Marokko. El Haski zou ook met A. deelgenomen hebben aan meerdere vergaderingen van de GIMC. El Haski is sinds 16 juni 2004 in België. Het Brusselse Hof van Beroep veroordeelde El Haski op 19 januari 2007 onder andere op basis van deze verklaring van A. omdat El Haski lid was van Groupe Islamique Combattant Marocain in ons land, waarvoor hij samen met een andere verdachte de verantwoordelijke was en waarvoor hij geld ronselde en de internationale contacten onderhield.

El Haski beweerde evenwel dat de verklaring van de Marokkaanse verdachte verkregen was door foltering. Maar hij leverde daar geen enkel bewijs voor. Daarom wilde het Brusselse Hof van Beroep de verklaring niet verwijderen uit het strafdossier. Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens in Straatsburg vond dat Brussel dit wél had moeten doen. Het geeft El Haski gelijk en vindt dat hij geen eerlijk proces kreeg.

Risico op foltering

Volgens Straatsburg moest El Haski niet bewijzen dat zijn vriend gefolterd was, het volstaat dat er in Marokko "een reëel risico" was dat dit zo kon zijn. Diverse rapporten van de Verenigde Naties, van Human Rights Watch en de Internationale Liga voor Mensenrechten verzamelden getuigenissen van mishandelingen door politiemensen en cipiers in Marokko in. Die getuigenissen maken gewag van slagen, verkrachtingen, beledigingen, bedreigingen, geblinddoekt naar de cel vervoeren, eindeloze ondervragingen e.d. De Marokkaanse overheid weigerde systematisch om die getuigenissen te onderzoeken en vervolgde er ook niemand voor. Hieruit besluit het Europees Hof voor de Rechten van de Mens dat er een "reëel risico" was dat de verklaringen van de Marokkaanse verdachte, die tot de veroordeling van El Haski hebben geleid, ook onder foltering waren afgedwongen. Het Belgische Hof van Beroep had die verklaringen dus uit het dossier moeten weren. El Haski krijgt van Straatsburg een schadevergoeding van 5.000 euro.

Advocaat Christophe Marchand gaat aan het Hof van Cassatie vragen om het GICM-proces over te doen. Een nieuw proces kan opnieuw tot een veroordeling van El Haski leiden, want er was ook nog ander bewijsmateriaal tegen de man, maar het zal mogelijk tot een lagere straf leiden, omdat de redelijke termijn voor de behandeling van een zaak overschreden is. Omdat El Haski zijn volledige straf uitzat, is een bijkomende schadevergoeding voor onrechtmatige hechtenis in dat geval waarschijnlijk. El Haski is nu vrij en woont in België.

Omstreden

De uitspraak is omstreden. Straatsburg verwerpt de Belgische veroordeling van El Haski immers niet op basis van een werkelijke foltering, maar op basis van een mogelijke foltering. In eerdere arresten over illegalen definieerde het EHRM het begrip "foltering" al erg ruim.

In 2011 werd België 7 keer veroordeeld door het EHRM (Voor de veroordelingsstatistieken van de landen door het Europees Hof, zie: hier, nvdr). Zes keer ging het om een schending van artikel 3, dat foltering en mensonterende behandeling verbiedt. Binnen de Europese Unie staat ons land samen met Griekenland aan de top voor schendingen van artikel 3. Omdat Straatsburg stelselmatig zijn bevoegdheden te buiten gaat, groeit dan ook de kritiek op dit Hof in de meeste West-Europese landen, ook in België.

Lees ook: Steeds meer kritiek op Mensenrechtenhof van Straatsburg

JDW

Foto Photo News